Στη συνέχεια θα συνεχίσω να χρησιμοποιώ την αγγλική λέξη – αυτό προς αποφυγή στην ελληνική της παράφραση συνδέσεων με τον ρατσισμό – έτσι ενώ πραγματικά ο όρος στην αρχή συνδέθηκε με φυλές όπως αυτές που προανέφερα των Αμερικάνων Ινδιάνων ή αντίστοιχων Αφρικανικών, στη συνέχεια εξελίχτηκε σαν όρος με καθαρά κοινωνικές επεκτάσεις. Οι σύγχρονες φυλές χαρακτηρίζονται κυρίως από την ιδεολογία τους (το να είσαι ΠΑΟΚτζής κατά τους οπαδούς της ομάδας, είναι ιδεολογία), αλλά ταυτόχρονα κουβαλάνε από την αρχική έννοια του όρου την τάση διαχωρισμού από τη γενικότερη μάζα που μερικές φορές εξελίσσεται σε αποχωρητισμό και μια (έστω μικρή) δόση παράνοιας.

Μέχρι αυτό το σημείο το κακό μικρό, γιατί στη σύγχρονη κοινωνία όλες οι φυλές είναι υποχρεωμένες να ζουν σε μια μεγαλύτερη κοινωνία που λέγεται οικογένεια, παρέα, πόλη ή κράτος και πολλές φορές για λόγους καθαρά ατομικής επιβίωσης, τα μέλη τους βρίσκουν τρόπους επικοινωνίας και συμβίωσης με τις άλλες “φυλές” χωρίς αυτό να σημαίνει συμβιβασμούς ή υποχωρήσεις από ό,τι ορίζει την φυλή τους. Θυμηθείτε ότι tribalism δεν είναι κάτι καινούργιο και οι συνομήλικοί μου πιθανώς να θυμούνται ότι στη πρώτη μας νιότη, εκεί στη δεκαετία του ’70, υπήρχαν οι φυλές των ροκάδων και οι φυλές των καρεκλάδων, οι φυλές των μηχανόβιων και οι φυλές των καμακιών.

Τι γίνεται όμως όταν αυτή η δόση παράνοιας που υπάρχει σαν μορφή άμυνας και αυτοσυντήρησης σε αυτές τις φυλές, μεγαλώσει και εξελιχτεί από απλή ανταγωνιστικότητα σε αντιπαλότητα που μπορεί να φτάσει στα όρια του μίσους και της ανάγκης να νικήσουν και να υποτάξουν τον “εχθρό”; Τι γίνεται όταν η βία – όχι απαραίτητα σωματική και με λουτρά αίματος – προστίθεται στα χαρακτηριστικά μιας κοινωνίας που έχει χωριστεί σε φυλές και που οι διαχωριστικές γραμμές είναι πια ορατές;

Εδώ πια δεν μιλάμε για Σιού και Απάτσι που ναι μεν είναι διαφορετικές φυλές με πολλές φορές διαφορετικές παραδόσεις που όμως καταλαβαίνουν ότι και οι δυο είναι μέλη μιας μεγαλύτερης φυλής – τους Ινδιάνους – με κοινό εχθρό που τους ενώνει, αλλά για φυλές που ο μικρόκοσμός τους και τα μικροσυμφέροντα του μικρόκοσμού τους υπερνικούν το συναίσθημα του όλου και μάλιστα στην μανία και την πορεία τους να νικήσουν και να κατακτήσουν, είναι διατεθειμένοι να καταστρέψουν το όλο.

Όπως έγραψα και παραπάνω το κοινωνικό φαινόμενο του tribalism είναι κοινό και υπάρχει σε όλες τις κοινωνίες και όλα τα κράτη του κόσμου αλλά σαν εξωτερικός – με όλη τη σημασία της λέξης – παρατηρητής των όσων συμβαίνουν καθημερινά στην Ελλάδα, νιώθω ότι το φαινόμενο του tribalism έχει φτάσει σε οριακά και επικίνδυνα σημεία και τώρα πια συμμετέχουν σε αυτό το παιχνίδι καταστροφής και κατάκτησης όλοι, αδιαφορώντας πια για τα μέσα που χρησιμοποιούν και τα αποτελέσματα. Ο στόχος είναι η νίκη της μιας φυλής και η καταστροφή της άλλης. Προσέξτε, δεν μιλάμε για ήττα, μιλάμε για καταστροφή.

Δυο παραδείγματα από την βδομάδα που μας πέρασε και έγιναν η αφετηρία για μια σειρά από σκέψεις σχετικά με τον tribalism.

Το πρώτο παράδειγμα είναι η μετάδοση από όλα τα αντιπολιτευτικά ΜΜΕ μιας είδησης, εν γνώση τους ψεύτικης που μάλιστα είχε ξαναμεταδοθεί πριν από ένα χρόνο και είχε αποδειχτεί ψεύτικη, που όταν την ανακοινώνουν την προλογίζουν σαν ψεύτικη αλλά παρ’ όλα αυτά την μεταδίδουν πιστεύοντας ότι έτσι …“φθείρουν” τον εχθρό. Δεν χρειάζεται να πω τίποτα περί δημοσιογραφικής ηθικής, αυτή έχει διασυρθεί στην Ελλάδα στα πιο σκοτεινά πεζοδρόμια εδώ και χρόνια. Δεν χρειάζεται να πω ότι μεταδίδοντας εν γνώση σου μια ψεύτικη είδηση που ξέρεις ότι σύντομα θα αποδειχτεί ψεύτικη αυτό που πραγματικά πετυχαίνεις δεν είναι να φθείρεις τον αντίπαλο αλλά να καταστρέψεις την ήδη χαμένη τιμή της ενημέρωσης.

Το θέμα είναι ότι αυτό το γεγονός δημιούργησε ένα προηγούμενο με ανυπολόγιστες επιπτώσεις όχι μόνο για την ήδη χαμένη τιμή της ενημέρωσης αλλά για όλους μας. Την στιγμή που έγινε η αρχή, ποιος μας εγγυάται ότι η επόμενη είδηση δεν θα είναι εξ’ ίσου εν γνώση τους ψέματα και ποιος τους εγγυάται ότι η επόμενη είδηση που θα έρθει, αυτή τη φορά από την συμπολίτευση και θα μας λέει ότι ο Κούλης έχει ήδη πουλήσει την Ακρόπολη σε “επενδυτές” δεν είναι αλήθεια; Και τότε ποιος θα ελέγξει τις αντιδράσεις και των δυο συγκρουόμενων φυλών;

Έτσι για την ιστορία να θυμίσω στους παλαιότερους κάτι από το ’80 και την εποχή του μεγάλου ειδυλλίου. Η σχέση Ανδρέα – Μιμής προκάλεσε πολιτικές αντιδράσεις και ήταν φυσιολογικό μιας και ο ίδιος ο Ανδρέας της έδωσε πολιτική χροιά τονίζοντας συχνά πυκνά τον ρόλο της Μιμής στις αποφάσεις που αφορούσαν όλους μας. Άρα σωστά η σχέση κρινόταν από τα ΜΜΕ και ήταν ο ίδιος Ανδρέας που της αφαίρεσε το πέπλο της αυστηρά προσωπικής και ιδιωτικής. Εκείνη την πρώτη εποχή της δημοσιοποίησης του ρομάντζου, υποστηρικτής ήταν ο “Αυριανός” Κουρής – μετά είδε κι αυτός το φως – που χρησιμοποιώντας την εφημερίδα και το κανάλι του προσπάθησε να “απαντήσει” στα όσα λεγόντουσαν για τον Ανδρέα και την Μιμή ξεθάβοντας – χωρίς συγκεκριμένα στοιχεία – μια ιστορία για την Θεσσαλονικιά μετρέσα του Μητσοτάκη. Παρ’ όλη την προσπάθεια που συνοδεύτηκε με εξώφυλλα και διαφημίσεις στον γενικότερο τύπο, η ιστορία πέθανε γρήγορα. Ίσως γιατί ακόμα υπήρχαν ψήγματα τιμής και ηθικής στην ενημέρωση. Μετά την ιστορία με τις σφραγίδες, τι θα σας έκανε εντύπωση σήμερα;

Αλλά αυτό που είναι εντυπωσιακό είναι η συνέχεια που έχει όλα τα χαρακτηριστικά tribalism, όπου μια είδηση αποδεδειγμένα και με ομολογία πια ψεύτικη, συνεχίζει να αναμεταδίδεται ανάμεσα στα μέλη της φυλής με σκοπό αφενός να εκνευρίσει και να προκαλέσει αντίδραση από την αντίπαλη φυλή, αφετέρου ακόμα και με ψεύτικα επιχειρήματα να εξοπλίσει τα μέλη της ίδιας της φυλής που θα πρέπει να αποδείξει ότι …δεν είναι ελέφαντας.

Το δεύτερο παράδειγμα. Αυτό το θέμα με τις αγορές και το χρηματιστήριο, τους πανηγυρισμούς από την όποια συμπολίτευση και τα αναθέματα από την όποια αντιπολίτευση δεν θα πάψουν ποτέ να με εντυπωσιάζουν. Η Ελλάδα χρεοκόπησε – όπως θέλετε το λέτε, η αλήθεια είναι ότι χρεοκόπησε – το 2009 με εξωτερικό χρέος γύρω στα 180 δις ευρώ. Σήμερα η κυβέρνηση, ο συμπολιτευόμενος τύπος και σύσσωμος ο ΣΥΡΙΖΑ, τα Τσιπράκια, φίλοι και οπαδοί πανηγυρίζουν γιατί με την έξοδο στις αγορές που έκανε ο Τσίπρας το εξωτερικό χρέος αυξήθηκε κατά 3 δις ευρώ, φτάνοντας το συνολικό εξωτερικό χρέος στα 327 δισεκατομμύρια, 562 εκατομμύρια και πολλά ψιλά.

Εδώ δεν μιλάμε για τη θεωρία της μικροοικονομίας, την θεωρία των παιχνιδιών, την ανάλυση της μαύρης τρύπας και του διαγαλαξιακού ταξιδιού, εδώ μιλάμε για σκληρούς αριθμούς. Αδιαμφισβήτητους αριθμούς. 325,562,844,298 ευρώ την τελευταία φορά που το κοίταξα. Ξέρετε πότε θα μπορούμε να πανηγυρίσουμε; Αν όλοι οι Έλληνες πάνω από τριών μηνών, συμπεριλαμβανόμενων όχι μόνο εμάς που ζούμε εκτός αλλά και των παιδιών μας που έχουν έρθει στην Ελλάδα μόνο για διακοπές, αύριο το πρωί να καταθέσουμε στην Εθνική τράπεζα από 30,295 ευρώ ο καθένας μας. 30,295 ο καθένας μας όταν τα ετήσια έσοδα μιας μέσης ελληνικής οικογενείας με δυσκολία φτάνουν τα 12,000 ευρώ. Πανηγυρίζεις γιατί; Γιατί έχεις τιμωρήσει ακόμα και τα τρισέγγονά σου στη φτώχεια; Πανηγυρίζεις γιατί οι τράπεζες ανακουφίστηκαν με την “είσοδό” σου στις αγορές που αποδεικνύει ότι όχι μόνο θα τους πληρώσεις τα τοκογλύφια αλλά ότι θα συνεχίζεις να είσαι θύμα των τοκογλύφων;

Σύσσωμη λοιπόν η φυλή πανηγυρίζει όπως ακριβώς πανηγυρίζει και με κάθε άνοδο του χρηματιστηρίου. Άνθρωποι που έχουν έσοδα λιγότερα από 12,000 ευρώ τον χρόνο και κάθε μήνα διαλέγουν αν θα πληρώσουν το ρεύμα, το νερό ή το τηλέφωνο, για να τους μείνουν για φαγητό.

Από την απέναντι η άλλη φυλή κλαίει και οδύρεται, όχι γιατί το χρέος ανέβηκε, όχι γιατί ακόμα και τα τρισέγγονά τους θα πρέπει να το πληρώνουν, όχι γιατί μέλλον σε αυτή τη χώρα δεν υπάρχει αλλά γιατί …αν ήταν εκείνοι πρωθυπουργοί, θα είχαν καταφέρει χαμηλότερο επιτόκιο. Εκεί πια η μόνη αντίδραση μπροστά σε τέτοιου μεγέθους βλακείας είναι η σιωπή.

Αυτός ο διαχωρισμός της κοινωνίας σε “φυλές” με αυτοσκοπό την κατάκτηση, καταστροφή και υποδούλωση της άλλης χωρίς καμία ένδεια για τα μέσα και χωρίς κανένα κριτήριο για το τι είναι ορθό και ηθικό για το σύνολο, είναι σαν καρκίνωμα που τρώει από μέσα το σώμα καθημερινά. Και αυτό το καρκίνωμα εκφράζεται από τον Τσίπρα, τον Κούλη. Εκφράζεται από όλο το πολιτικό και οικονομικό κατεστημένο. Εξωτερικεύεται με τη συντήρηση φασιστικών παρασίτων όπως είναι η Χρυσή Αυγή και εντείνει καθημερινά διαιωνίζοντας τον tribalism για καθαρά λόγους προσωπικών/ατομικών φιλοδοξιών και συμφερόντων. Και αυτός είναι ο εχθρός.

**************************************

Τα όσα γράφονται για το βιβλίο του Βαρουφάκη είναι μια ακόμα ένδειξη tribalism καθώς και η ύπαρξη πολιτικών όπως ο Άδωνις που επιβιώνουν και θρύβουν σε καταστάσεις βίαιου tribalism.

**************************************

Είναι δυνατόν ο Κούλης να αυτοπροτείνεται σαν την μόνη λύση για το μέλλον (όχι απλά εναλλακτική) έχοντας σαν συν-εταίρο τον άκρα διχαστικό Άδωνι;

**************************************

Για άλλη μια Παρασκευή παρέα μου με ένα σκίτσο …που τα λέει τα πάντα όλα, ο Θάνος Ραφτόπουλος.

Στη φωτογραφία, πλησιάζοντας στο τέλος των Σκανδιναβικών καλοκαιρινών διακοπών.

Πατήστε εδώ για να διαβάσετε περισσότερα άρθρα του Θάνου Καλαμίδα!