Ο ελληνικός λαός είναι απογοητευμένος και θα αντιδράσει σκληρά σε τυχόν υποσχέσεις και καλύτερες μέρες, χωρίς σχέδιο και αυστηρά χρονοδιαγράμματα. Τα δεδομένα είναι γνωστά, οι απαιτήσεις καταγεγραμμένες και οι κινήσεις περιορισμένες.
Τα μέτρα των προηγουμένων μνημονίων είχαν τιθασεύσει τα πρωτογενή ελλείμματα και τα είχαν μετατρέψει σε πλεονάσματα. Επομένως, αν τα επόμενα χρόνια η οικονομία αρχίσει να ανακάμπτει, τα συμφωνηθέντα πλεονάσματα μπορούν να προέλθουν σχεδόν αποκλειστικά από την αύξηση φόρων σε ισχυρές κοινωνικές ομάδες και εισφορών κοινωνικής ασφάλισης που θα προκύψουν από την αύξηση της οικονομικής δραστηριότητας.
Αύξηση της οικονομικής δραστηριότητας μπορεί να προκύψει κυρίως από την εφαρμογή των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων.
Το κύριο ερώτημα που απασχολεί όλους σήμερα είναι αν η ζημιά που έγινε τους τελευταίους μήνες είναι αναστρέψιμη ή όχι. Η απάντηση δεν είναι απλή. Εξαρτάται αποκλειστικά από εμάς τους ίδιους και την εφεξής συμπεριφορά του πολιτικού προσωπικού της χώρας.
Οι απαισιόδοξοι –η πλειοψηφία, δηλαδή, των ξένων αναλυτών θεωρούν την κατάσταση της οικονομίας μη αναστρέψιμη.
Γι’ αυτό και τώρα το ΔΝΤ ζητά τόσο από εμάς μεγαλύτερη σοβαρότητα στον στόχο των μεταρρυθμίσεων και των ιδιωτικοποιήσεων, στη βιωσιμότητα του ασφαλιστικού συστήματος και στη δημιουργία μελλοντικών δημοσιονομικών πλεονασμάτων, όσο και από τους ευρωπαίους εταίρους μεγαλύτερη γενναιοδωρία στην ελάφρυνση του χρέους.
Αυτή τη στιγμή η ελάφρυνση ίσως αποτελέσει και αναγκαία συνθήκη επανόδου στις αγορές.
Από την άλλη πλευρά, οι αισιόδοξοι αναλυτές θεωρούν την κατάσταση της οικονομίας πιο εύκολα αναστρέψιμη.
Μπορεί ήδη να χάθηκαν δύο χρόνια ανάπτυξης, μπορεί η αξιοπιστία μας να είναι στο ναδίρ και οι μελλοντικοί ρυθμοί ανάπτυξης αρκετά χαμηλοί, δεν παύουν, όμως, να θεωρούν ότι ο χρόνος γέρνει προς τη πλευρά μας και ότι οι αγορές και οι επενδυτές θα μας εμπιστευτούν εκ νέου στο μέλλον.
Οι Ευρωπαίοι εταίροι αποφάσισαν, παρά τις εντάσεις που υπήρξαν , να συνάψουν νέο δάνειο με την Ελλάδα και με το τρίτο μνημόνιο, να στηρίξουν την ελληνική οικονομία, έως ότου καταφέρουμε να βγούμε στις αγορές και να δανειζόμαστε με χαμηλά επιτόκια.
Για να επανέλθουμε σε σύγχρονη και βιώσιμη αναπτυξιακή πορεία, χρειαζόμαστε μεγαλύτερη προσπάθεια, τόσο στις μεταρρυθμίσεις όσο και στο χτίσιμο της αξιοπιστίας που λαβώσαμε άσχημα.
Όλα αυτά τα δεδομένα επηρεάζουν αρνητικά την έναρξη της 80ης ΔΕΘ και αποτρέπουν τον επιχειρηματικό κόσμο της Νότιο-Ανατολικής Ευρώπης να προσέλθει ως ένθερμος εξερευνητής των επενδυτικών ευκαιριών της Ελλάδας.
Τώρα θα κάνουμε τη μεγάλη στροφή προς τη καινοτομία και θα αναζητήσουμε την ευρωπαϊκή μας καταξίωση.