γράφει ο Νίκος Γκίκας.
Ο διχασμός, οι κοινωνικές εντάσεις αλλά και η εκρηκτική διεθνής κατάσταση της εποχής του, αποτέλεσαν την ατμόσφαιρα στην οποία ο Ι. Μεταξάς την 4η Αυγούστου του ΄36 σε συνεργασία με το βασιλιά Γεώργιο, κατήργησε τον κοινοβουλευτισμό και επέβαλε την δικτατορία. Μια εξουσία δοτή. Μια δικτατορία χωρίς ριζοσπαστική – κινηματική βάση, αντιιμπεριαλιστική και αντικαπιταλιστική.
Γνώρισμα επίσης του καθεστώτος ο κολασμός του φρονήματος, δημοκρατικού και μη. Η ιστορία το έχει καταγράψει με σαφήνεια. Από τους Βενιζελικούς μέχρι τους κομμουνιστές. Αλλά είναι βέβαιο πως ο Μεταξάς δεν ήταν δημαγωγός. Αυτοί εκκολάπτονται και ευδοκιμούν σε δημοκρατικά περιβάλλοντα, όπου καπηλεύονται τον δημόσιο χώρο και την ελευθερία του λόγου, σαν αυτούς που αναγνωρίζει η αφεντιά μας σήμερα. Αντιλαμβάνονταν, πως παρά τη δοκιμασία αυτή η Ελλάδα θα κατέληγε ενδοξότερη και μεγαλύτερη, όπερ και εγένετο.
Στην πραγματικότητα ο λαός ομόψυχα, ακολούθησε πιστά τα διατάγματα του δικτάτορα Μεταξά, που όρθωσε το πατριωτικό του ανάστημα και διαχειρίστηκε το έπος του ΄40. Καίτοι φασίστας, αυτό δεν πτόησε καθόλου τον Ν. Ζαχαριάδη να συστρατευθεί στο πλευρό του και να παρακινήσει τους συντρόφους του, γράφοντας με πατριωτικό παλμό και ξεκάθαρη θέση, ώστε να δώσουνε όλες τις δυνάμεις τους χωρίς καμία επιφύλαξη, ούτε τον διανοητή της Αριστεράς Σ. Λιναρδάτο να τονίσει πως τη δεδομένη στιγμή ο Μεταξάς έκανε την πλέον ορθή και πατριωτική επιλογή, που ανταποκρινόταν στο εθνικό συμφέρον και το λαϊκό αίσθημα. “Ούτως εχόντων των πραγμάτων λοιπόν” όπως έγραφε και ο Βασίλης Ραφαηλίδης, στο “Ιστορία κωμικοτραγική του νεοελληνικού κράτους”, “ο ελληνικός λαός, στην πλειοψηφία του, αγάπησε το Μεταξά”.
Αυτά ακριβώς ωστόσο αποτελούν και τον μεγάλο βραχνά για την αριστερίζουσα κοντόθωρη διανόηση. Οι σκελετοί στην ντουλάπα της αριστερής ιδεοληψίας δεν επιτρέπουν να διαυγάσει η ιστορική αλήθεια. Δικτάτορας να εκφράσει τις λαϊκές μάζες με τέτοια ένταση; Η υποκρισία της μεταπολιτευτικής Αριστεράς, η αλαζονική και μυωπική στάση της έναντι των φασιστικών και ολοκληρωτικών καθεστώτων αποκρύπτει κατά το δοκούν την ιστορική αλήθεια. Ορισμένοι αρνούνται να προφέρουν το όνομά του, κατά το θου Κύριε… και προσπαθούν να μας πείσουν για το λαό, για συλλογικότητες, για ταξικούς δήθεν αγώνες και οσονούπω για ακτιβιστές και Ρουβίκωνες των οχυρών, αλλά η “Μάχη των Οχυρών” οφείλεται στη γραμμή Μεταξά. Το ίδιο το έπος του ΄40, το θαύμα της Ελλάδας κατά των δυνάμεων του Άξονα, στηρίχθηκε στη στρατιωτική ιδιοφυΐα και προετοιμασία του Μεταξά.
Η παραδοχή όμως της αλήθειας προϋποθέτει την αναθεώρηση και την επανεξέταση αποκρύψεων και ταμπού της κομματικής υπερβατικότητας που τα νομιμοποιεί. Η παρακαταθήκη του ΟΧΙ και η ιστορική μνήμη του ελληνισμού, όταν παραποιείται με συλλογικότητες, συνωστισμούς και εθνοκαθάρσεις, τότε γίνεται έρμαιο στις φασιστικές και ολοκληρωτικές ιδεολογίες. Ο ελληνισμός πολλάκις πλήρωσε το φασισμό και τον ολοκληρωτισμό, μα περισσότερο πλήρωσε τις ιδεοληψίες και το λαϊκισμό, που επιδιώκουν τον ιστορικό αποχρωματισμό, τη διαστρέβλωση και αποσύνθεση της ιστορικής και πολιτιστικής κληρονομιάς.