γράφει ο Γιώργος Κοντογιάννης.
Η τουρκική διπλωματία είναι η διπλωματία της κατεργαργιάς, της μπαμπεσιάς και της δημιουργίας τετελεσμένων ώστε κάθε φορά να μπορεί να διαπραγματεύεται από νέα, προωθημένη βάση.
Στα Σκόπια μέχρι την διάλυση της Γιουγκοσλαβίας και λίγο μετά – δηλαδή στην εποχή Γκλιγκόροφ- επικρατούσε η λογική της σοβιετικής διπλωματίας, η οποία είχε αποδεχθεί τους διεθνείς κανόνες του παιχνιδιού. Είναι χαρακτηριστικό ότι ο ιστορικός ηγέτης της ΠΓΔΜ, Κίρο Γκλιγκόροφ, ο οποίος στο τέλος του βίου του παραδέχθηκε δημοσίως ότι οι Σκοπιανοί είναι Σλάβοι και καμία σχέση δεν έχουν με τον Μέγα Αλέξανδρο και τους αρχαίους Μακεδόνες, φέρεται να είχε πει πως αν είχε τη δυνατότητα να συνομιλήσει μια ώρα κατ’ ιδίαν με τον τότε Πρωθυπουργό Κωνσταντίνο Μητσοτάκη, θα εύρισκε λύση στο πρόβλημα. Την ίδια αντίληψη είχε και ο Κωνσταντίνος Μηστοτάκης. Δυστυχώς οι αγκυλώσεις εκείνης της εποχής και η πολιτική πατριδοκαπηλείας που ήταν διάχυτη στον πολιτικό βίο της χώρας δεν επέτρεψαν ποτέ κάτι τέτοιο.
Στις σχεδόν τρεις δεκαετίες που μεσολάβησαν οι ηγέτες που διαδέχθηκαν τον Κίρο Γκλιγκόροφ προσδέθηκαν στο άρμα της Τουρκίας, ως αντίπαλο δέος προς την Ελλάδα. Μαζί με πολλές συνήθειες αποκόμισαν και τις συνήθειες της τουρκικής διπλωματίας. Και η συμφωνία των Πρεσπών έδειξε ότι υπήρξαν καλοί μαθητές. Γιατί μέχρι τη Συμφωνία των Πρεσπών για εκείνο που φώναζε το σύνολο της ελληνικής πολιτικής σκηνής ήταν το όνομα. Μετά τη Συμφωνία, το όνομα μπήκε σε δεύτερη μοίρα, καθώς ανέκυψε το μείζον ζήτημα που κάποιοι έκρουαν τον κώδωνα του κινδύνου από πριν, το ζήτημα της ταυτότητας και της γλώσσας.
Εδώ και τρεις μήνες που το ζήτημα της Συμφωνίας των Πρεσπών βρίσκεται στο επίκεντρο της διεθνούς επικαιρότητας ο πρωθυπουργός των Σκοπίων, «Μακεδονία» ανεβάζει τη χώρα του «Μακεδονία» την κατεβάζει. Και φυσικά παντού διαλαλεί την μεγάλη του επιτυχία ότι αυτοί είναι οι μόνοι «μακεδόνες» στον κόσμο γιατί έχουν «μακεδονική» ταυτότητα και γλώσσα. «Μακεδονία» αποκαλούν πλέον τη χώρα του (χωρίς το Βόρεια) και όλοι η ξένοι που την επισκέπτονται και αποδέχονται τους εθνικιστικούς ισχυρισμούς του.
Είναι σαφές ότι ένα νέο πρόβλημα έχει προκύψει στην περιοχή. Ένα πρόβλημα που δημιουργήθηκε χάρη στη μεγάλη διπλωματική «επιτυχία» των Τσίπρα- Κοτζιά, την οποία στηρίζει απόλυτα και ο Καμμένος.
Η ΝΔ και ο Κυριάκος Μητσοτάκης, το ΚΙΝΑΛ και η Φώφη Γεννηματά, αλλά και πρόσωπα που έχουν ασκήσει εξωτερική πολιτική όπως ο Ευ. Βενιζέλος και η Ντόρα Μπακογιάννη, προειδοποιούσαν ότι με την υπογραφή της Συμφωνίας παράγονται αποτελέσματα τα οποία θα είναι δύσκολο, σχεδόν αδύνατον, να ανατραπούν.
Αν για οποιοδήποτε λόγο η συμφωνία δεν επικυρωνόταν από τα Σκόπια ή από την Αθήνα, και έπρεπε να ξεκινήσουν συνομιλίες από την αρχή (σενάριο που αγγίζει τη φαντασία), πιστεύει κανείς ότι οι συνομιλίες θα ξεκινούσαν από την ίδια βάση που ξεκίνησαν στην τελευταία φάση μεταξύ Κοτζιά και Δημητρόφ; Φυσικά όχι. Ήδη το ζήτημα του ονόματος το έχουν κατοχυρώσει, αλλά κι επί πλέον κατοχύρωσαν την ταυτότητα και τη γλώσσα. «Πετύχαμε όλα όσα αγωνιζόντουσαν να πετύχουν οι πρόγονοί μας», είπε ο Ζάεφ και αυτό το οφείλει στην κυβέρνηση Τσίπρα. Από εκεί και πέρα θα πουν ότι είναι πρόθυμοι να συζητήσουν οτιδήποτε. Θα καθίσουν δηλαδή στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων από ενισχυμένη θέση. Από θέση ισχύος έναντι της Ελλάδος, πολύ περισσότερο αφού η θέση τους έχει εμπεδωθεί διπλωματικά διεθνώς.
Η δυτική διεθνής κοινότητα – και από τις αντιδράσεις των τελευταίων ημερών- είναι σαφές ότι ήθελε να κλείσει το θέμα όπως-όπως. Δεν τους ένοιαζε τι συμφωνία θα υπάρξει, αρκεί να υπάρξει η οποιαδήποτε συμφωνία. Την επιθυμία αυτή των Συμμάχων η κυβέρνηση της Ελλάδας δεν την εκμεταλλεύθηκε. Ούτε το γεγονός ότι η κυβέρνηση των Σκοπίων δεχόταν πιέσεις πανταχόθεν. Η «κουβαρντοσύνη» των Τσίπρα και Κοτζιά υπήρξε μοναδική. Ωστόσο όταν ακολουθεί κάποιος τέτοια τακτική στα εθνικά θέματα δεν αποκαλείται «κιμπάρης», αλλιώς αποκαλείται. Και οι πολιτικές ευθύνες του μπορεί να καλυφθούν προσωρινά μέσω μιας προδοτικής ψήφου στη Βουλή, αλλά οι πραγματικές ευθύνες του απέναντι στην ιστορία δεν διαγράφονται και δεν παραγράφονται ποτέ. Θα μείνει στην ιστορία ως ο άνθρωπος που «πούλησε» τη Μακεδονία… Οι μόνοι που δικαιούνται να πανηγυρίζουν γι’ αυτό και να στήνουν αγάλματα του Τσίπρα είναι οι Σκοπιανοί. Ίσως, μάλιστα, τα αγάλματα ευγνωμοσύνης στον κ. Τσίπρα αντικαταστήσουν εκείνα του Μεγάλου Αλεξάνδρου που υποτίθεται θα αφαιρέσει ο Ζάεφ από τις πλατείες των Σκοπίων…