Ας επιστρέψουμε όμως στα δεκαοκτώ πρωτοσέλιδα. Τα έντεκα είχαν σαν κεντρικό θέμα τη διαπραγμάτευση, δυο είχαν για πρωτοσέλιδο θέματα που αφορούν συγκεκριμένους πολιτικούς και δει κυβερνητικούς, δυο κουτσομπολιά, μια ένα διχαστικό μήνυμα, μία κάτι για τον αρχιεπίσκοπο και την εκκλησία και τέλος μια θέμα με τον δολοφόνο των ταξιτζήδων.
Ξεκινώντας από το τέλος. Το γιατί μια δολοφονία και μάλιστα όταν υπάρχει υποψία μανιακού δολοφόνου γίνεται εξώφυλλο είναι φαντάζομαι κατανοητό , όπως και ο γάμος του τάδε ή το διαζύγιο της δείνα στα κουτσομπολίστικα. Άλλωστε γι’ αυτό και κυκλοφορούν με τίτλους που υποδηλώνουν την ταυτότητα τους. Για το εξώφυλλο με τον αρχιεπίσκοπο, τι να πω, ο Θεός και η ψυχή τους και αυτών που το βάλανε και αυτών που θα το διαβάσουν. Γι’ αυτά που έχουν αναφορές (όχι κολακευτικές) σε συγκεκριμένους πολιτικούς, πάλι ο Θεός και η ψυχή τους γιατί το κείμενο που συνοδεύει τη τεράστια φωτογραφία – και όσο φαίνεται στην εικόνα – είναι απλά …άλλα αντί άλλων. Αυτή με το τίτλο μίσους και διχόνοιας δεν χρειάζεται καν αναφορά.
Έτσι μένουν οι έντεκα με θέμα τη διαπραγμάτευση. Τώρα οι τίτλοι παίζουν μεταξύ του «κατεβάσαμε σώβρακα» μέχρι η «διαπραγμάτευση τώρα αρχίζει» και προσπάθησα πολύ ειλικρινά να διαβάσω σε όλες τα κείμενα που συνοδεύαν τους υπέρτιτλους. Τουλάχιστον όπου υπήρχαν. Ξέρετε τι κοινό είχαν όλες; Την ομίχλη. Λυπάμαι άλλα αυτός είναι ο μόνος τρόπος να το περιγράψω. Άντε για να κάνω και λίγο χιούμορ, στον έντυπο τύπο να πω ότι όλες ήταν σαν σουπιές που ρίχνουν μελάνι για να αποπροσανατολίσουν. Σε μια τρομακτικά ξύλινη γλώσσα δεν περιέγραφαν τίποτα απολύτως, δεν υπήρχε κανένα ρεπορτάζ ή άποψη τέλος πάντων, απλά αόριστα κατεβάζανε το ένα σλόγκαν και τσιτάτο μετά το άλλο. Τέρμα οι συντάξεις, τέλος στους μισθούς, ο Τσακαλώτος παλεύει με τη Ρουμάνα, γρίφος η συμφωνία. Αν την εικόνα που είχα στην οθόνη μου την είχα μπροστά σε ένα περίπτερο, δεν θα αγόραζα καμία απολύτως εφημερίδα.
Περιμένετε όμως γιατί υπήρξε και μια άλλη εικόνα που μου ήρθε παράλληλα και λειτούργησε συνειρμικά. Έτυχε πάλι το προηγούμενο βράδυ να παρακολουθήσω μια εκπομπή της Αμερικανικής τηλεόρασης όπου μια ομάδα δημοσιογράφων ρωτούσε ψηφοφόρους του Τραμπ σε διάφορες πόλεις της Αμερικής, πως νιώθουν ενάμιση μήνα μετά την ανάληψη από τον πολυεκατομμυριούχο της Αμερικανικής προεδρίας. Όλοι τους ήταν τρισευτυχισμένοι.
Τώρα μη φανταστείτε τίποτα γραβατομένους από τη Γουώλ Στριτ ή τίποτα τυπάδες με καουμπόικα καπέλα και μακριά γένια. Απλοί καθημερινοί άνθρωποι με απλές καθημερινές ζωές. Άνθρωποι κυριολεκτικά του μόχθου και φαινόταν και στα πρόσωπα τους άλλα και στις εκφράσεις τους – και αυτό το γράφω χωρίς καμία διάθεση υπερβολής – φαινόταν πέρα από το ντύσιμο και από τον τρόπο χειρισμού της γλώσσας. Αφού λοιπόν όλοι εκφράσανε τον ενθουσιασμό τους για τον Τραμπ – φυσικό, έπρεπε να υπερασπιστούν την επιλογή τους – ακολούθησε η ερώτηση τι έχει πετύχει ο Τραμπ αυτές τις πρώτες 45 μέρες που να δικαιολογεί την ικανοποίηση τους. Οι εννέα στους δέκα απαντήσαν ότι έχει ήδη φτιάξει την οικονομία. Ο ένας όπως ήταν αναμενόμενο, απάντησε ότι έχει ξεκινήσει να διώχνει όλους του Μεξικάνους και γενικότερα τους ξένους άρα δεν υπάρχει φόβος για τρομοκρατικές ενέργειες και ανοίγουν και οι δουλειές. Είπαμε, αναμενόμενο.
Πριν συνεχίσω, για τον τελευταίο, οι μετανάστες δεν κλέψανε ποτέ κανενός τη δουλειά, απεναντίας κάνουν τις περισσότερες φορές δουλειές που οι ντόπιοι «απαξιούν» να κάνουν. Και πιο σημαντικό – και αυτό σαν μετανάστης ο ίδιος – αν «έκλεψα» κάποιου τη δουλειά συνέβη λόγω εκπαίδευσης, εμπειρίας και ικανοτήτων άρα …καλά έκανα, συν το γεγονός ότι με την παρουσία μου και τις ικανότητες μου βοηθάω το σύνολο πολύ περισσότερο από τον ίδιο.
Αλλά ας επιστρέψουμε στας Αμέρικας. Στη συνέχεια ο δημοσιογράφος ρώτησε πως φαίνεται αυτή η βελτίωση της οικονομίας μέσα σε 45 μέρες, κι εκεί ένιωσα και εγώ την έκπληξη. Η απάντηση ήταν …ανέβηκε το χρηματιστήριο. Είχες λοιπόν έναν άντρα, γύρω στα σαράντα, εμφανώς ταλαιπωρημένο που δούλευε – όπως ο ίδιος δήλωσε – σε φαστφουντάδικο (δεν θέλω να προσβάλω κανέναν άλλα όπως και να το δεις είναι κοντά στον πάτο των δουλειών που θα ήθελε κάποιος), που το πιθανότερο ήταν ότι σύμφωνα με τις αμερικάνικες συνθήκες δεν μπορούσε όχι να πληρώσει ιατροφαρμακευτική περίθαλψη και κάποιο συνταξιοδοτικό πρόγραμμα αλλά που έκανε το σκατό παξιμάδι για να επιβιώσει και σου έλεγε ότι όλα πάνε καλά επειδή …ανέβηκε το χρηματιστήριο. Στην ίδια συχνότητα παρελάσανε η κοπέλα που δούλευε στο σουπερμάρκετ, ο νεαρός πωλητής, ο μεσήλικας ταχυδρόμος και δεν ήξερες αν ήταν να γελάς ή να κλαις με τις δηλώσεις τους και πώς να τους εξηγήσεις ότι όταν ανεβαίνει το χρηματιστήριο κερδίζει ο Τζωρτζ Σόρος κι όλα τα Σοράκια της υφηλίου αλλά αυτοί δεν θα κερδίσουν ποτέ. Ότι η άνοδος του χρηματιστήριου δεν σημαίνει τίποτα γι’ αυτούς και επιχειρήματα όπως ότι θα φέρει δουλειές είναι παραμύθι που το έλεγε ο Σημίτης και γι’ αυτό σήμερα …διαπραγματευόμαστε με το ΔΝΤ στην Ελλάδα. Πώς να τους το πεις; Και βέβαια ακολουθεί και μια ακόμα απάντηση που σε αποστομώνει. «Μα το γράφουν οι εφημερίδες.»
Και έχουν απόλυτο δίκιο, γιατί πριν από μια βδομάδα όλες οι Αμερικανικές εφημερίδες είχαν υπέρτιτλο ότι το χρηματιστήριο της Νέας Υόρκης έκανε ρεκόρ εικοσαετίας. Και γιατί να μην έκανε ρεκόρ; Τα εργασιακά δικαιώματα καταπατούνται με το ένα προεδρικό διάταγμα μετά το άλλο, οι προσφορά των εργοδοτών στην ιατροφαρμακευτική περίθαλψη των εργαζομένων μάλλον χάνεται και τα ποσά που θα διατεθούν στην άμυνα γιγαντώνονται. Αυτό το τελευταίο ξέρετε τι σημαίνει; Από την πετρελαιοβιομηχανία μέχρι τις επικοινωνίες θα πάρουν δισεκατομμύρια δολάρια. Αν θα προσλάβουν κόσμο; Γιατί; Αφού η δουλειά βγαίνει. Τώρα μάλιστα που ξέρουν ότι η απόλυση είναι στη γωνιά και περιμένει μαζί με τον αντικαταστατή, ποιος θα παραπονεθεί για δυο τρεις τέσσερεις ώρες παραπάνω δουλεία; Όχι δηλαδή αν έχετε καμιά απορία κοιτάξτε πως δουλεύει το σύστημα στην Ελλάδα.
Επ’ ευκαιρία ας επιστρέψουμε στην Ελλάδα κι ας πάμε ένα βήμα παρακάτω από τους τίτλους με τις διαπραγματεύσεις που όπως οι Αμερικανικές που μιλάνε για το χρηματιστήριο απλά …αφήνουν μελανί. Ξέρετε ποιό ρεπορτάζ ουσιαστικά κυριάρχησε σε έντυπο και ηλεκτρονικό τύπο τη βδομάδα που μας πέρασε; Όχι δεν ήταν αυτό για τις διαπραγματεύσεις. Μπορεί ο Τσακαλώτος και η Ρουμάνα να έκαναν πηχυαίους τίτλους, αλλά δεν ήταν το πιο αναγνώσιμο. Οι «ανταποκρίσεις» και τα «ρεπορτάζ» από το …survivor αλά Ελληνικά ήταν που μονοπώλησαν το ενδιαφέρον. Εδώ μιλάμε για ένα τηλεοπτικό «παιχνίδι» που οι ανταγωνιζόμενοι ναι μεν περνάνε μερικές δοκιμασίες «επιβίωσης» σε ένα κατά τα άλλα παραδεισένιο νησί, άλλα στην ουσία εκεί που επικεντρώνεται η σειρά και ο θεατής είναι στην κλειδαρότρυπα. Εκεί επικεντρώνεται και το ρεπορτάζ. Κι αυτό μελάνι σουπιάς. Κάτι παρόμοιο συμβαίνει και στας Αμέρικας. Αλλά από αυτόν τον πολίτη, τον κονσερβοποιημένο πολίτη μεταξύ survivor και έτσι αόριστα Τσακαλώτου, εμείς μετά περιμένουμε την κρίση και την ηθική του δημοκράτη που θα επιλέξει αυτόν που θα τον υπερασπιστεί και θα παλέψει για τα δικαιώματα του;
Από ένα παρόμοιο πολίτη στις ΗΠΑ περιμένανε κάτι καλύτερο από τον Τραμπ; Μα ο Τραμπ είναι ακριβώς αποτέλεσμα αυτής της κονσερβοποίησης που αυτός ο πολίτης καταλαβαίνει και ταυτίζεται. Πρωταγωνιστής σόου ρεάλιτι – μπορείτε να το ονομάσετε και survivor – που όλα γίνονται για την κλειδαρότρυπα και μετά έρχονται και τα ΜΜΕ για να το σκεπάσουν με το απαραίτητο μελάνι. Ακόμα και στο Λευκό Οίκο, πρόεδρος πια, στις πρώτες του 45 μέρες, ο Τραμπ συνεχίζει να συμπεριφέρεται σαν … survivor.
Μήπως στην Αμερική βλέπουν το έργο που θα δούμε κι εμείς στη συνέχεια; Δεν έχει σημασία αν τον λένε Σπαλιάρα ή Μητσοτάκη, το έργο είναι ένα τεράστιο survivor που ο πολίτης θα ελπίζει να ανεβεί το χρηματιστήριο Αθηνών για να νιώσει ότι η …οικονομία πάει καλυτέρα; Είναι δυνατόν η …έξοδος στις αγορές ή η ύπαρξη του ευρώ να συνεπαίρνει αυτόν που φυτοζωεί με 300 και 400 ευρώ το μήνα και δεν έχει να πληρώσει το ρεύμα του; Και βέβαια η ειρωνεία, ενώ δεν έχει να πληρώσει το ρεύμα παθιάζεται με τον Σπαλιάρα;
Μήπως υπέρτιτλος όπως αυτός που λέει ότι η ανεργία το τελευταίο μήνα έπεσε 3% είναι της σουπιάς το μελάνι μιας και δεν σου λέει ότι ναι προσλήφθηκαν νέοι άνθρωποι άλλα όχι γιατί ανοίξαν δουλειές άλλα γιατί τώρα – με όλα αυτά τα κοψίματα – με το μισθό του ενός προσλαμβάνεις δυο και αύριο θα είναι τρεις; Και όχι, το να έχεις δουλειά δεν αρκεί όταν αυτή η δουλειά δεν σου επιτρέπει να ζεις αξιοπρεπώς. Όχι, εργασιακές και μισθολογικές συνθήκες μεσαίωνα δεν ορίζονται σαν πόλεμος στην ανεργία αλλά σκλαβοπάζαρα. Η εξαθλίωση της σκλαβιάς δεν είναι το φάρμακο κατά της ανεργίας. Αλλά, το θέμα είναι να …ανεβεί το χρηματιστήριο, να βγούμε στις αγορές και να κάνουμε διαπραγμάτευση για να δείξουμε στην ξινή την Ρουμάνα. Να κάνουμε υπέρτιτλους της σουπιάς το μελάνι.
Η εικόνα της σημερινής Αμερικανικής κοινωνίας, αυτής που εξέλεξε τον Τραμπ στον Λευκό Οίκο είναι εικόνα παρακμής, αλλά είναι και η εικόνα του κονσερβοποιημένου πολίτη. Του πολίτη που ο νιχιλισμός που εκπέμπουν διεφθαρμένοι πολιτικοί, εραστές της εξουσίας και όχι της δημοκρατίας, οδηγεί στην απάθεια. Και η απάθεια οδηγεί στο φασισμό. Και τι πιο τρομακτικό από έναν πολίτη που διαλέγει δημοκρατικά τον αυταρχισμό επειδή ο νιχιλισμός πολιτικών, ΜΜΕ και εξουσίας τον έχουν οδηγήσει στην απάθεια;
*****************************************************
Ο μέλλον πρωθυπουργός μας υπόσχεται πλάνο και λύσεις. Με την Βούλτεψη, τον Άδωνι και τον Μίλτο;
*****************************************************
Για μια ακόμα Παρασκευή, παρέα μου κρατάει ο Θάνος Ραφτόπουλος.
*****************************************************
Στη φωτογραφία …έτσι για να αλλάξουμε θέμα, η ακόμα χιονισμένη Σκανδιναβία. Αλλά προσέξτε, στο βάθος, έχει αρχίσει να φαίνεται το …φως. Όπου να ναι έρχεται η άνοιξη κι εδώ!
Πατήστε εδώ για να διαβάσετε περισσότερα άρθρα του Θάνου Καλαμίδα!
