Ως προς το είδος των πρωτοβουλιών αυτών, νικητές και μάλιστα με διαφορά είναι τα κοινωνικά παντοπωλεία, κάτι που δείχνει και τις πραγματικές ανάγκες των πολιτών: αυτό που λείπει είναι βασικά είδη πρώτης ανάγκης όπως τρόφιμα και είδη για το σπίτι. Τα κοινωνικά παντοπωλεία είναι μια ιδιόμορφη πρωτοβουλία, καθώς μπορεί να μην έχουν απαραίτητα τη ρίζα τους σε πρωτοβουλίες πολιτών και μόνο (έχουμε δει πολλά κοινωνικά παντοπωλεία δήμων) αλλά στηρίζονται στις προσφορές αυτών. Χωρίς τη βοήθεια των απλών πολιτών, πολύ δύσκολα θα μπορούσαν να συντηρηθούν. Μεγάλο ποσοστό πρωτοβουλιών είναι για μαθήματα αλλά και για ανταλλαγές ειδών. Το τελευταίο δείχνει ότι ο κόσμος ξεκινά να συνειδητοποιεί ότι τα πράγματα δεν χάνουν την αξία τους όταν έχουν χρησιμοποιηθεί. Όπως χαρακτηριστικά αναφέρουν πολλές ιστοσελίδες, τα σκουπίδια του ενός σπιτιού είναι ο θησαυρός του άλλου. Ακόμα, ένα αρκετά μεγάλο ποσοστό αφορά την φροντίδα της πόλης γύρω μας, της γειτονιάς. Οργανώσεις που καθαρίζουν, που φυτεύουν δέντρα, που διορθώνουν ζημιές σε δρόμους και παιδικές χαρές δραστηριοποιούνται σε πολλές πόλεις της χώρας κάνοντας την καθημερινότητα όσο μπορούν καλύτερη.
Παρακολουθώντας αυτές τις προσπάθειες των πολιτών σε βάθος χρόνου, βλέπουμε ότι δεν έχουν όλες την ίδια πορεία, τουλάχιστον ως προς την ηλεκτρονική τους παρουσία (εξαιρούνται τα κοινωνικά παντοπωλεία, φαρμακεία, ιατρεία και φροντιστήρια που στην πλειονότητά τους δεν έχουν καμία παρουσία στο διαδίκτυο). Οι περισσότερες ξεκινούν με θέληση να κάνουν πολλά πράγματα, αλλά στην πορεία βλέπουμε ότι ατονούν και οι ιστοσελίδες τους παραμένουν ανενεργές για το μεγαλύτερο χρονικό διάστημα. Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι δεν λειτουργούν στον πραγματικό κόσμο, με διαπροσωπικές επαφές και συναντήσεις. Υπάρχουν όμως και οι περιπτώσεις που δεν μπορείς καν να έρθεις σε επαφή με την αυτο-οργάνωση καθώς είτε δεν υπάρχει κάποιος τρόπος (φόρμα επικοινωνίας, διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου) είτε γιατί ενώ υπάρχει, κανείς δεν απαντά. Χαρακτηριστική είναι η αντίδραση που μας μετέφερε η Χριστίνα Κοπανά (ψυχή του Give the Kids). Όταν απαντούσε στα μηνύματα που της έστελναν, έμεναν έκπληκτοι καθώς κανείς άλλος μέχρι τότε δεν τους είχε απαντήσει και θεωρούσαν ότι όλα αυτά γίνονται για τα μάτια του κόσμου και τίποτα δεν συνέβαινε ουσιαστικά.
Σε γενικές γραμμές βλέπουμε ότι οι κοινότητες δημιουργούνται πολύ πιο εύκολα σε μικρές κοινωνίες, όπως γειτονιές, μικρές πόλεις, ακόμα και χωριά. Οι άνθρωποι γνωρίζονται μεταξύ τους από πιο πριν αλλά ακόμα και αυτό να μην συμβαίνει, τους δίνεται η ευκαιρία να βρεθούν από κοντά λόγω των μικρών αποστάσεων που τους χωρίζουν. Πολλές από αυτές τις πρωτοβουλίες προέρχονται από ομάδες που είναι σχηματισμένες από πριν, έχουν ήδη κοινά ενδιαφέροντα και αποφασίζουν να οργανωθούν στο διαδίκτυο είτε για να προσελκύσουν περισσότερο κόσμο είτε για να μπορούν να επικοινωνούν και μεταξύ τους πιο εύκολα, άμεσα αλλά και οικονομικά.
Από τα αρχικά ακόμα στάδια της έρευνάς μας διαπιστώνουμε ότι όσο και να χρησιμοποιούν τα νέα μέσα και το διαδίκτυο οι αυτο-οργανώσεις, πάντα η διαπροσωπική επαφή έχει τον δικό της ξεχωριστό ρόλο. Τίποτα δεν γίνεται μόνο ηλεκτρονικά, πάντα απαιτούνται και οι συναντήσεις, οι συνελεύσεις και οι συζητήσεις δια ζώσης. Το διαδίκτυο έχει καταφέρει να λύσει πολλά από τα προβλήματα όπως αυτά της απόστασης (χωρικής και χρονικής) αλλά ακόμα δεν έχει την τυφλή εμπιστοσύνη των πολιτών. Η παρουσία σε τέτοιου είδους δραστηριότητες, όπως παζάρια, ομιλίες, ανταλλαγές, συζητήσεις, είναι απαραίτητο να είναι φυσική, έστω και αν οργανώνονται και επικοινωνούνται ηλεκτρονικά.
Είναι γεγονός όμως ότι για να φανεί η πραγματική δυναμική αυτών των προσπαθειών, θα πρέπει να περάσει ένα αρκετά μεγάλο χρονικό διάστημα και ίσως και να περάσουν και οι μεγάλες δυσκολίες της ελληνικής κοινωνίας. Εκεί θα φανεί αν ήταν σημεία των καιρών ή μια πραγματική αλλαγή στην νοοτροπία του Έλληνα.
Για την ιστοσελίδα του Οργάνωση 2.0 πατήστε εδώ και για να ενημερωθείτε σχετικά με την εκδήλωση του organosi2.0 με θέμα «δράσεις κοινωνικής αυτο-οργάνωσης και διαδίκτυο: προς μια έννοια οργάνωσης 2.0;» πατήστε εδώ.
