γράφει ο Θάνος Καλαμίδας.
Από τη μια ο κοροναϊός, οι διασωληνώσεις και οι θάνατοι κι από την άλλη οι καταγγελίες σεξουαλικής παρενόχλησης έσπρωξαν μια είδηση από το εξωτερικό δελτίο στα πιο χαμηλά σημεία αναγνωσιμότητας. Ο στρατός με πραξικόπημα και τανκς στους δρόμους, κατέλαβε την εξουσία στην Μιανμάρ συλλαμβάνοντας – πάλι – την Αούνγκ Σαν Σου Κι και φυλακίζοντας εκατοντάδες χιλιάδες “αντιδραστικούς” στους στρατιωτικούς.
Λέξεις όπως αντιδραστικοί (κυρίως), αναρχικοί και τρομοκράτες, χρησιμοποιούνται ήδη από την ηγετική ομάδα των κινηματιών στρατιωτικών για να “αιτιολογήσουν” τις δεκάδες χιλιάδες συλλήψεις. Τελείως ειρωνικά οι περισσότεροι ‘αντιδραστικοί’, ‘αναρχικοί’ και ‘τρομοκράτες’ συλληφθέντες είναι βουδιστές …μοναχοί, αλλά αυτό είναι άλλη ιστορία της Μιανμάρ, για άλλη στιγμή.
Η ουσία είναι ότι η στρατιωτική γαλότσα ξανακαρφώθηκε στον σβέρκο της Μιανμάρ και όλες οι προηγούμενες χούντες της χώρας έχουν αποδείξει ότι αυτό που ακολουθεί είναι βασανισμοί, εκτελέσεις και δολοφονίες. Μια χώρα με πάμπτωχους πολίτες αλλά με …καραπλούσιο στρατό. Η αιτία; Μια από τις μεγαλύτερες οπιοπαραγωγές χώρες του κόσμου, με ειδίκευση στην κατασκευή ηρωίνης και τους στρατιωτικούς να ελέγχουν τις φυτείες εδώ και πάνω από πενήντα χρόνια. Εκεί είναι και το κλειδί και το χρήμα της ιστορίας μιας και μιλάμε για στρατιωτικούς εμπόρους ναρκωτικών, με δισεκατομμύρια σε τραπεζιτικούς λογαριασμούς.
Κάποια στιγμή, το 1990 όλοι ήλπιζαν ότι το απόστημα θα σπάσει με την εκλογή της Αούνγκ Σαν Σου Κι στην πρωθυπουργία, στις πρώτες ελεύθερες και δημοκρατικές εκλογές μετά από σχεδόν δυόμιση δεκαετίες χούντα. Αλλά δεν πρόλαβε καν να ορκιστεί η Σου Κι γιατί αμέσως έγινε πραξικόπημα και πάρε άλλη μια τριακονταετία χούντα.
Άμεσα η Αούνγκ Σαν Σου Κι έγινε σύμβολο δημοκρατίας και η ακτινοβολία της ξεπέρασε τα σύνορα της Μιανμάρ, ειδικά όταν ήρθε και το Νόμπελ Ειρήνης το 1991 και ενώ βρισκόταν σε κατ’ οίκον περιορισμό και με απαγόρευση μετακινήσεων. Η Αούνγκ Σαν Σου Κι έγινε κάτι σαν η συνέχεια του Γκάντι στην νοτιοανατολική Ασία. Κατά της βίας, πολιτική ανυπακοή, ισότητα, ανεξαρτησία, ελευθερία. Αυτή ήταν η ιδεολογική της γραμμή που σε συνδυασμό με τον έντονο βουδισμό της και την εικόνα της απροστάτευτης γυναίκας που η χούντα όχι μόνο έχει απομονώσει αλλά της έχει απαγορεύσει ακόμα και να δει το παιδί της, ή χειρότερα, τον άντρα της που πέθαινε από καρκίνο, έφτιαξαν την εικόνα της αγίας Τερέζας της Δημοκρατίας.
Ακολούθησαν δεκάδες βραβεία και εκκλήσεις για την απελευθέρωσή της που σταδιακά έγιναν διεθνής αποκλεισμός, και σοβαρά οικονομικά μέτρα κατά της χούντας, ακόμα και από τον μεγαλύτερο – ίσως και μοναδικό – σύμμαχό της χώρας, την Κίνα.
Στις 13 Νοεμβρίου του 2010 και μην αντέχοντας πια στις διεθνείς πιέσεις, η χούντα αφήνει την Αούνγκ Σαν Σου Κι ελεύθερη και ξεκινάνε μια σειρά διαπραγματεύσεις για την σταδιακή αλλαγή εξουσίας στη χώρα, σε μια σύγχρονη δημοκρατία και με ελεύθερες και δημοκρατικές εκλογές. Το 2012 γίνονται για πρώτη φορά μετά από τριάντα χρόνια ελεύθερες εκλογές με την Αούνγκ Σαν Σου Κι να εκλέγεται βουλευτής και το 2015 το κόμμα της θριαμβεύει με το 70% των ψήφων. Μετά από πολύμηνες διαπραγματεύσεις με τους στρατιωτικούς η Αούνγκ Σαν Σου Κι αναλαμβάνει τη θέση της πρώτης Κρατικής Σύμβουλου της Μιανμάρ στις 6 Απριλίου 2016. Περίεργος τίτλος που θα μπορούσε και να “μεταφραστεί” σαν πρωθυπουργός αλλά ταυτόχρονα δείχνει και το σφιχταγκάλιασμα της με τους στρατιωτικούς όπου ο ένας κρατάει τον άλλο σε μια πάλη σπρωξιμάτων για το ποιος θα πέσει πρώτος. Οι στρατιωτικοί ουσιαστικά προσπαθούν να απομυζήσουν από την διεθνή ανταπόκριση και προσβάσεις της Αούνγκ Σαν Σου Κι ώστε να σταματήσουν Αμερικάνοι (και πολλοί άλλοι συμπεριλαμβανομένων ακόμα και των Ρώσων) να ψάχνουν περισσότερο για το τι γίνεται με τις …φυτείες και τις καταθέσεις, ενώ ταυτόχρονα υποχωρούν σε μερικά θέματα ελευθέριας, ισότητας και δικαιοσύνης αφήνοντας την Σου Κι να προβάλλει μια εικόνα γενικότερης ομαλότητας και δημοκρατίας.
Αυτά ήταν γνωστά σε όλους απλά με το τέλος των φυλακίσεων, των βασανισμών και των εκτελέσεων με την έστω εικονική δημοκρατία που πρόβαλε η Αούνγκ Σαν Σου Κι, όλοι πίστεψαν ότι η Αγία Τερέζα της Δημοκρατίας θα καταφέρει σταδιακά να αποκόψει τους στρατιωτικούς από την εξουσία και ίσως ακόμα – ακόμα κι από τις φυτείες τους. Έτσι πίστευαν όλοι μέχρι …μέχρι που η ίδια η Αούνγκ Σαν Σου Κι έβαλε τα χέρια της, έβγαλε τα μάτια της δείχνοντας σε όλους μας ότι η Αγία δεν ήταν Παναγία.
Από την δεκαετία του ‘80 ξεκίνησαν στην Μιανμάρ (τότε Μπούρμα) οι διωγμοί των Ροχίνγκυα, της μουσουλμανικής μειονότητας της χώρας με το 90% βουδιστές, που σταδιακά γινόντουσαν όλο και πιο βίαιοι. Το σχιζοφρενικό στην ιστορία είναι ότι πρωτεργάτες και μπροστάρηδες αυτών των διωγμών ήταν και είναι οι ειρηνιστές και κατά της βίας …βουδιστές μοναχοί. Μετά το 2000, οι δολοφονίες Ροχίνγκυα, ακόμα και παιδιών, έγιναν καθημερινή είδηση σε όλο τον κόσμο και οι διωγμοί πήραν μορφή εθνοκάθαρσης που κορυφώθηκε όταν το 2016, όταν η Αούνγκ Σαν Σου Κι ήρθε στην εξουσία.
Παρ’ όλες τις διεθνείς πιέσεις – ακόμα και από προσωπικότητες όπως ο Ντέσμοντ Τούτου – και αντιδράσεις όπως από οργανώσεις που ήθελαν να της αφαιρεθεί το Νόμπελ Ειρήνης ή όπως αυτή της Διεθνούς Αμνηστίας που της αφαίρεσε τον τίτλο του πρέσβη και αντιπροσώπου της, η Αούνγκ Σαν Σου Κι αρνήθηκε να κάνει κάτι, θεωρητικά κρατώντας “ίσες αποστάσεις” από βουδιστές και μουσουλμάνους, μιλώντας για φασαρίες που φταίνε και οι δυο πλευρές, ενώ την ίδια στιγμή η ίδια αρνιόταν να αναγνωρίσει τους από γενεές γεννημένους στην Μιανμάρ Ροχίνγκυα, σαν πολίτες της χώρας. Κίνηση ακραία που σύντομα συνοδεύτηκε και με την άρνησή της να παραστεί στην συνάντηση του γενικού συμβουλίου του ΟΗΕ σχετικά το ζήτημα των Ροχίνγκυα επικαλούμενη υποχρεώσεις για την αντιμετώπιση …τρομοκρατών (Ροχίνγκυα) στην Μιανμάρ.
Κάπως έτσι η Αγία Τερέζα της Δημοκρατίας έγινε ο σατανάς της γενοκτονίας και έφτασε στο σημείο να την κράζει ακόμα και ο ΟΗΕ, και το πολύ χειρότερο γι αυτήν, ο ΓΓ του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες να αποκαλεί επίσημα αυτό που συμβαίνει στην Μιανμάρ εθνοκάθαρση και γενοκτονία, επιρρίπτοντας ευθύνες προσωπικά στην Αούνγκ Σαν Σου Κι. Όπου ευθύνες για εθνοκάθαρση και γενοκτονία μεταφράζεται σε διεθνή δίκη και πιθανή φυλάκιση. Μόνο που από την 1η Φεβρουάριου εφέτος, 2021, λίγες μέρες πριν, η Αούνγκ Σαν Σου Κι είναι στη …φυλακή. Έχει συλληφθεί και τεθεί σε κατ’ οίκον περιορισμό από τους στρατιωτικούς που έκαναν πραξικόπημα καταλύοντας την δημοκρατία και φυλακίζοντας χιλιάδες χωρίς κανείς να ξέρει ακόμα τι άλλο συμβαίνει στη χώρα.
Έτσι, ξαφνικά και συγκρατημένα όλοι ζητάνε την απελευθέρωση της Αούνγκ Σαν Σου Κι!
Σχιζοφρενικό; Ελευθερώστε την και γυρίστε στην δημοκρατία, για να την τρέχουμε σε διεθνή δικαστήρια και την φυλακίσουμε.
Στην Αούνγκ Σαν Σου Κι αναμφισβήτητα αξίζει μια δίκη για την συμμετοχή ή γνώση της εθνοκάθαρσης όπως ακριβώς άξιζε και στον Μιλόσεβιτς. Η Ισλαμοφοβία ήταν κάτι που Αούνγκ Σαν Σου Κι δεν κατάφερε να κρύψει ποτέ αλλά από την φοβία μέχρι την γενοκτονία υπάρχει τεράστια διαφορά και μάλιστα όταν τα θύματα χιλιάδες συμπεριλαμβανόμενων και παιδιών, και για λόγους διεθνούς νομιμότητας πρέπει να δικαστεί και αν βρεθεί ένοχη να τιμωρηθεί όπως της αξίζει. Αλλά αυτό δεν μπορεί να το κάνει μια ομάδα διεφθαρμένων – για να μην πω εμπόρων ναρκωτικών – στρατιωτικών, που με βίαιο πραξικόπημα και την απειλή τανκς έκλεψαν την εξουσία και παράλληλα με την Αούνγκ Σαν Σου Κι έχουν συλλάβει χιλιάδες, πιθανώς βασανίζουν χιλιάδες και δυστυχώς ίσως να δολοφονούν χιλιάδες. Ένας δολοφόνος δεν είναι ο πιο κατάλληλος για να συλλάβει και να δικάσει έναν …δολοφόνο.
Ας ελπίσουμε ότι η διεθνής πίεση, που αυτή τη φορά είναι ακόμα πιο ισχυρή, θα “ρίξει” την χούντα της Μιανμάρ και ας ελπίσουμε για το κάλο όλων των πολιτών αυτής της χώρας, τόσο οι στρατιωτικοί να βρουν τον δρόμο για τα στρατόπεδα με τους πρωτεργάτες του πραξικοπήματος και τις συμμορίες εμπόρων ναρκωτικών που τους συνοδεύουν να δικαστούν από έντιμα και δημοκρατικά δικαστήρια παράλληλα με τους δικαστές που περιμένουν την Αούνγκ Σαν Σου Κι.
Για το καλό της δημοκρατίας και της Μιανμάρ.
