Ούτως εχόντων των πραγμάτων, εφόσον δεν συμβάλουμε στις διαδικασίες και στη διαμόρφωση των πολιτικών που μας κυβερνούν, δεν αισθανόμαστε ότι φέρουμε ευθύνη για την έκβαση αυτών των πολιτικών και μάλιστα όταν αυτές αποδεικνύονται αναποτελεσματικές και επιζήμιες. Και ως εκ τούτου νομίζουμε πως έχουμε το απόλυτο δικαίωμα να κατακρίνουμε και να καταδικάσουμε οποιονδήποτε άλλον φαίνεται ότι είναι υπεύθυνος, ειδικά, για κάτι που μας βλάπτει. Και την ίδια ώρα πολλοί από μας, τους αγανακτισμένους «δημοκρατικούς» πολίτες, δεν παμε ούτε καν να ψηφίσουμε και αφήνουμε τους φανατικούς των άκρων να αποφασίζουν για τη τύχη μας. Αποτέλεσμα, αυτό που βλέπουμε σήμερα, να έχουμε ένα αξιόλογο αριθμό βουλευτών των άκρων.
Η εμπιστοσύνη μας στην αποτελεσματικότητα των ενεργειών των συνδικαλιστικών οργάνων μας, ειδικά κατά την μεταπολίτευση και μάλιστα την εποχή των φτηνών δανεικών, έχει καταπιέσει, μέχρι μηδενισμού, την ατομική πρωτοβουλία και την έμφυτη ροπή, από την οποία κάθε ένας από μας κατέχεται για τη δημιουργία και το αριστείον. Η άμιλλα, η ευγενής αυτή προσπάθεια, που αποβλέπει στην ανάδειξη της προσωπικότητας του ατόμου με τη βελτίωση των επιδόσεών του για την επίτευξη της ευτυχίας του, έχει τελείως εκλείψει, και έχει αντικατασταθεί με τη προσκόλλησή μας στην ασφάλεια που προσφέρουν οι αριθμοί των ομοφρονούντων. Η δημιουργηκοτητά μας έχει τελείως ατονίσει γιατί μας έχουν κάνει να πιστέψουμε ότι, σαν άτομο, είναι αδύνατον να διακριθούμε και να δημιουργήσουμε. Έχουμε καταντήσει ένας κόκκος άμμου σε ένα αμμόλοφο, χωρίς ατομική προσωπικότητα, εξαφανισμένοι στην ομοιότητα, που μας βολεύει, γιατί δεν χρειάζεται από μας καμία προσπάθεια για ατομική διάκριση. Ζούμε για να υπάρχουμε, με ότι ψυχία μας εξασφαλίζουν οι πάτρωνές μας με τους «αγώνες» μας και είναι αρκετά να ικανοποιήσουν τις βασικές μας ανάγκες.
Επειδή είμαστε ουδέτεροι στη δράση, είτε γιατί δεν θέλουμε, είτε γιατί δεν μας το επιτρέπουν, είμαστε έτοιμοι, να εξαπολύσουμε μύδρους εναντίον όλων των άλλων που κάνουν κάτι που δεν μας αρέσει. Μας έχει δημιουργηθεί μια επίκτητη διάθεση να στεκόμαστε στις παρυφές της δράσης και να ψάχνουμε συνεχώς να βρούμε κάτι, πάνω στο οποίον θα εστιάσουμε τις αποδοκιμασίες μας και θα μας δώσει την ευκαιρία να πετάξουμε πέτρες. Και το κάνουμε με τη πεποίθηση ότι εμείς είμαστε αναμάρτητοι, ότι δεν φταίμε τίποτα, ότι εμείς δεν θα κάναμε αυτές τις αθλιότητες που περιγράφουν τα Μ.Μ.Ε., και για τα οποία οι υπαίτιοι πρέπει να πάνε φυλακή. Όλοι μπορεί να φταίνε αλλά όχι εμείς.
Είναι απόλυτη ανάγκη να αλλάξουμε τακτική. Είναι ανάγκη να μπούμε μπροστά, να πούμε το όνομά μας και να αναλάβουμε τις ευθύνες μας σαν πολίτες, σαν υπεύθυνα μέλη της κοινωνίας, της οποίας απολαμβάνουμε την ασφάλεια. Όχι μόνο, αλλά και να απαιτήσουμε τα δικαίωματά μας να πάρουμε μέρος στη διαδικασία λειτουργείας της δημοκρατίας μας. Δεν μπορούμε και δεν πρέπει να μείνουμε στο περιθώριο, θεατές των εξελίξεων για ζητήματα που μας αφορούν. Δεν μπορούμε και δεν πρέπει να ψηφίζουν άλλοι για μας και να ανεβαίνουν στην εξουσία άνθρωποι που δεν αξίζουν την επμπιστοσύνη μας. Ομολογώ όμως πως δεν είμαστε αποκλειστικά υπεύθυνοι για την απουσία της συμβολής μας. Οι πολιτικοί, με τα Συντάγματα που θέσπισαν, δεν μας έδωσαν το δικαίωμα. Το λάθος μας όμως είναι ότι το ανεχτήκαμε και δεν απαιτήσαμε τη συμμετοχή μας στις διαδικασίες, παρά αρκεστήκαμε στην ευημερία που μας προσέφεραν εις αντάλλαγμα για να τους αφήσουμε ελεύθερους να κάνουν το κουμάντο τους για τον εαυτό τους και τους παρατρεχάμενους επιχειρηματίες, συγγενείς και κουμπάρους. Επιτρέψαμε στους αρχηγούς να επιλέγουν τους υποψήφιους βουλευτές σύμφωνα με τις δικές τους προδιαγραφές και όχι με τα δικά μας συμφέροντα. Τους επιτρέψαμε, κατά 85%, να συγκεντρώσουν στη Βουλή ανθρώπους με χαμηλό ήθος και με πρωταρχικό τους μέλημα την εξασφάλιση της οικονομικής τους ευμάριας και όχι να επιλύσουν τα δικά μας προβλήματα. Παρ’ όλον ότι θεωρούνται αντιπρόσωποί μας στη Βουλή, οι βουλευτές μας δεν είναι υπόλογοι σε εμάς, στο λαό, είναι μόνον στον αρχηγό. Σε αυτόν δίνουν λογαριασμό και αυτόν υπηρετούν γιατί σε αυτόν οφείλουν την επιλογή και την εκλογή τους στη Βουλή. Δεν δίνουν πεντάρα για τη πατρίδα ούτε και τις δικές μας ανάγκες.
Ναι, τα πράγματα είναι τόσο δύσκολα, ναι, περνάμε δύσκολες μέρες, αλλά με το να καταφεύγουμε συνεχώς σε κατάρες, να θεωρούμε την απεργία και τις διαδηλώσεις πανάκεια, να κάνουμε καταλήψεις και κατασρέφουμε τη δημόσια περιουσία, να αυτοκτονούμε, να καίμε την Αθήνα και να βγάζουμε με κάθε νόμιμο ή παράνομο τρόπο τα απωθημένα μας, δεν πρόκειται να βελτιώσουμε τη κατάσταση. Εφόσον δεν παράγουμε νέο χρήμα και δεν μπορούμε να δανειστούμε, οι απεργίες δεν θα αυξήσουν τους μισθούς μας και τις συντάξεις μας, δεν θα μειώσουν την ανεργία, αλλά, απεναντίας, θα κάνουμε τη κατάσταση χειρότερη αφού έτσι δυσφημίζουμε τη χώρα μας και εκφοβίζουμε τους επενδυτές και τους τουρίστες. Και το χειρότερο μας βουλιάζουν σε μια κατάσταση απελπισίας που δεν επιτρέπει τη δημιουργητικότητα.
Είναι ανάγκη, σαν πολίτες να χωνέψουμε κάτι πολύ σοβαρό. Ότι η μοναδική προστασία που έχει ο πολίτης, βασικά, δεν είναι η Αστυνομία ούτε τα δικαστήρια, ούτε οι ένοπλες δυνάμεις, ούτε η οπλοφορία. Η μοναδική προστασία που έχει ο πολίτης είναι ο Νόμος. ‘Ολες οι προστασίες που απολαμβάνουμε, πηγάζουν από την εφαρμογή των νόμων. Δεν μπορεί να υπάρξει συγκροτημένη κοινωνία χωρίς έννομη τάξη, χωρίς την εφαρμογή των νόμων. Όλες οι ελευθερίες μας στηρίζονται στους νόμους. Όλα τα δικαιώματά μας, όπως η παιδεία, η υγεία. Χωρίς το νόμο, ο κάθε πολίτης θα ήταν έρμαιο της θέλησης του ισχυροτέρου. Παρ’ ολον που όλα αυτά είναι γνωστά (δεν δικαιολογείται άγνοια των νόμων), παρ’ όλον που ο νόμος μας επιτρέπει να έχουμε δικαιώματα, τώρα τελευταία, περισσότερον από κάθε άλλη εποχή, έχουμε σχηματίσει την αντίληψη, ότι έχουμε και το δικαίωμα της επιλογής τήρησης των νόμων. Νομίζουμε ότι έχουμε το δικαίωμα να διαλέγουμε ποιο νόμο θα τηρήσουμε και ποιον θα παραβούμε. Και το κάνουμε ελαφρά τη καρδία, δημιουργώντας μια κουλτούρα ανομίας, που κατ’ επέκταση, γεννά τη βία.
H ομαλή λειτουργία της δημοκρατίας και τα ευεγερτήματα που απορρέουν από την εφαρμογή της, εξαρτάται από κάθε ένα από εμάς χωριστά. Εμείς είμαστε υπεύθυνοι για τη δημοκρατία μας. Εάν κάθε ένας από εμάς χωριστά τηρεί τους νόμους που, σύμφωνα με τον κοινοβουλευτικό πολίτευμα που επικρατεί στο τόπο μας, θεσπίζονται από τη Βουλή που εμείς εκλέξαμε, εάν σαν μόνο τρόπο έκφρασης της θέλησής μας είναι η ψήφος μας, όταν αυτή μας ζητηθεί, τότε θα ζούσαμε σε παράδεισο. Τότε δεν θα χρειαζόμαστε αστυνομία, φυλακές, δικαστήρια, ΣΔΟΕ, επιθεωρητές. Τότε δεν θα είχαμε φοροφυγάδες, θα πληρώναμε λιγώτερους φόρους και θα είχαμε περισσότερα έσοδα, σαν κράτος, αρκετά για όλες μας τις ανάγκες.
Και έτσι κλείνουμε το κύκλο της συζήτησής μας φθάνοντας εκεί που αρχίσαμε, ότι κάθε ένας από μας πρέπει να καταννοήσει πλήρως ότι σαν πολίτης δεν έχει μόνο δικαιώματα αλλά έχει και υποχρεώσεις, τις οποίες δεν πρέπει να απεμπολεί αλλά να κάνει ό,τι επιτάσσει ο νόμος, που πρέπει να ομολογήσουμε, οτι πολλές φορές μας αδικεί. Ναι, κάθε ένας απο μας μπορεί να κάνει θαύματα αν κινείται πάντα μέσα στα όρια του νόμου. Ναι, κάθε ένας από μας μπορεί να κινήσει το βουνό αν αναλάβει τις ευθύνες που του αναλογούν και κάνει το καθήκον του σαν πολίτης. Ναι, μπορούμε να κάνουμε θαύματα αν τιθασεύσουμε τις παρορμήσεις μας και αποφύγουμε να παρανομούμε επιδιώκοντας την ικανοποίηση του εγώ μας εδώ και τώρα. Ναι, μπορούμε, αν κάθε ένας από μας σταματήσουμε να είμαστε «ραγιάδες» που βλέπουμε την όποια εξουσία σαν αφέντη, τον οποίον προσπαθούμε να ξεγελάσουμε και να γίνουμε ¨πολίτες» που ασκούμε τα καθήκοντά μας, που δεν ζητάμε προνόμια και που παίζουμε το ρόλο μας σαν ένα μικρό εξάρτημα μιας τεράστιας μηχανής που λέγεται δημοκρατική κοινωνία.
