γράφει ο Κωνσταντίνος Λυκογιάννης.
Τώρα τελευταία έχει ξεσπάσει ζωηρή αντιπαράθεση μεταξύ κυβέρνησης και αντιπολίτευσης σχετικά με την αναθεώρηση του Συντάγματος και ειδικά για τη δυνατότητα ίδρυσης Ιδιωτικών Πανεπιστημίων.
Η κυβέρνηση υποστηρίζει ότι η Τριτοβάθμια Εκπαίδευση πρέπει να είναι δημόσια, ώστε όλα τα Ελληνόπουλα να μπορούν, ανεξάρτητα από τις οικονομικές τους δυνατότητες, να φοιτούν δωρεάν και να έχουν την ίδια ευκαιρία στη πρόσβαση σε μια καλύτερη ζωή.
Και η άλλη άποψη, της Αντιπολίτευσης, που υποστηρίζει ότι πρέπει να επιτραπεί η λειτουργία Ιδιωτικών Πανεπιστημίων 1) Διότι αυτοί που έχουν την οικονομική ευχέρεια φεύγουν για ξένα πανεπιστήμια και μετά την αποφοίτησή τους πολύ πιθανόν θα βρουν εργασία εκεί και δεν θα ξαναγυρίσουν ποτέ. 2) Θα μείνει στη χώρα μας το συνάλλαγμα που θα χρειαστούν αν θα σπούδαζαν στα εδώ Ιδιωτικά Πανεπιστήμια και 3) η χώρα μας έτσι θα καταστεί εκπαιδευτικό κέντρο για τη περιοχή και ειδικά της ανατολικής Μεσογείου.
Δεν μπορούμε παρά να συμφωνήσουμε ότι και οι δύο απόψεις είναι λογικές. Έχουν όμως ένα κοινό σημείο. Ξεκινάνε από την ίδια αφετηρία. Και οι δύο απόψεις είναι απότοκες ιδεολογικών αντιλήψεων και όχι μιας σοβαρής μελέτης, όπως θα έπρεπε. Από την αριστερά ιδεολογία, που λέει ο Έλληνας πολίτης πρέπει να παίρνει τη Παιδεία του δωρεάν από το κράτος και τη φιλελεύθερη άποψη ότι είναι ζήτημα επιλογής του φοιτητή για το μέσον της επαγγελματικής του κατάρτισης.
Το όλο ζήτημα θα πρέπει, κατά τη γνώμη μου, να τεθεί σε διαφορετική βάση. Σε κάτι που δεν αναφέρθηκε στη σχετική συζήτηση. Την ελευθερία επιλογής. Αν για οποιονδήποτε λόγο ο φοιτητής θέλει να μείνει στην Ελλάδα, και έχει τα μέσα να πληρώσει τα δίδακτρα αλλά και να μένει στο σπίτι του, γιατί να μη μπορεί; Για αυτό και μόνο το λόγο, πρέπει να επιτραπεί η ίδρυση Ιδιωτικών Πανεπιστημίων.
Ένας άλλος λόγος που πρέπει να επιτραπεί η ίδρυση ιδιωτικών πανεπιστημίων είναι η ανταγωνιστικότητα που θα εμφανιστεί μεταξύ των πανεπιστημίων, ιδιωτικών και δημοσίων, και η εξ αυτής βελτίωση της ποιότητας του προϊόντος τους.
Επειδή η επιλογή ενός πανεπιστημίου γίνεται με την αξιολόγηση του προϊόντος του, προσωπικά, δεν συμμερίζομαι την άποψη ότι κάθε Ελληνικό Ιδιωτικό Πανεπιστήμιο θα είναι τόσο καλό που θα προσελκύσει και θα κρατήσει στη χώρα όλους τους φοιτητές που θέλουν να φοιτήσουν στο εξωτερικό. Ούτε νομίζω ότι ο εύπορος φοιτητής θα πάει στο Ελληνικό ιδιωτικό αν είχε τα μέσα να πάει στο Χάρβαρντ ή στο Κολούμπια.
Γι’ αυτό το λόγο δεν πιστεύω πως τα Ελληνικά ιδιωτικά θα κατακλυστούν από ξένους φοιτητές των χωρών της Μεσογείου που θα θέλουν να φοιτήσουν στα Ελληνικά Πανεπιστήμια επειδή ιδρύθηκαν τα Ιδιωτικά. Και με τα δημόσια θα μπορούσαμε να έχουμε ξένους φοιτητές αν τα δημόσια ήσαν παγκοσμίως καταξιωμένα.
Δυστυχώς, η πορεία της συζήτησης σχετικά δεν ευνοεί μια συμφωνία. Και κατά τη γνώμη μου δεν θα βρεθεί που να ικανοποιεί και τις δύο θέσεις. Παρ΄ολα αυτά νομίζω πως υπάρχει τρόπος να ικανοποιηθούν και οι δύο απόψεις, και μάλιστα χωρίς την αλλαγή του Συντάγματος. Και υπάρχει τρόπος, με ένα νομοσχέδιο. Να παραμείνουν δημόσια αλλά να λειτουργούν σαν ιδιωτικά.
Να λειτουργούν υπό την επίβλεψη, όχι τη ποδηγέτηση του Υπουργείου Παιδείας, και τη χρηματοδότησή τους από το κράτος ανάλογα τον αριθμό των φοιτητών τους, αλλά με πλήρη ανεξαρτησία. Με ακομμάτιστα Διοικητικά Συμβούλια, με προϋπολογισμούς, με αξιολόγηση του προσωπικού, με το δικαίωμα να προσλαμβάνουν και να απολύουν καθηγητές και υπαλλήλους, να καθορίζουν το βαθμό εισαγωγής, τον αριθμό εισακτέων, τη διδακτέα ύλη και με συνεργασία με την αγορά εργασίας. Και με κάτι άλλο. Την αποκομματοποίηση των πανεπιστημίων και το δικαίωμα της διοίκησης να επεμβαίνει με τρόπο που το άσυλο θα αποκτήσει την έννοια και το σκοπό για τον οποίο θεσπίστηκε.
Επίσης, να σταματήσουν οι φοιτητικές κομματικές οργανώσεις να έχουν έδρα τα πανεπιστήμια και να πάψουν να αποτελούν μέρος της διοίκησης των πανεπιστημίων. Έχουν δικαίωμα να ιδρύουν κομματικές οργανώσεις, αλλά έξω από το χώρο των πανεπιστημίων.
Αν τα πανεπιστήμιά μας γίνουν ελκυστικά και προσελκύσουν ξένους φοιτητές, τα δίδακτρα που θα πληρώνουν θα πρέπει να είναι ίση ή περισσότερη από τη δαπάνη που ο Έλληνας φορολογούμενος ξοδεύει για τον Έλληνα φοιτητή.
Γιατί όμως ο Έλληνας φοιτητής να μη πληρώνει κάποιο παράβολο για την απόκτηση των εφοδίων για μια αξιοπρεπή διαβίωση; Για κάθε υπηρεσία που μας παρέχει το δημόσιο, πάντα πληρώνουμε κάποιο παράβολο. Η υγεία είναι δωρεάν στη χώρα μας αλλά πάντα πληρώνουμε κάτι στα φαρμακεία για τα φάρμακά μας. Ή στη πολεοδομία για μια άδεια οικοδόμησης. Ξεχνάμε επίσης ότι για κάθε επαφή του Έλληνα πολίτη με το δημόσιο, θα πρέπει να κάνει αίτηση και να καταβάλει το περίφημο χαρτόσημο; (Έμαθα ότι καταργήθηκε και εισπράττεται με άλλη μορφή).
Η παιδεία είναι θεμέλιο πάνω στο οποίο θα στηριχτεί η μελλοντική κοινωνία και επομένως δεν μπορεί να γίνεται κλοτσοσκούφι των πολιτικών για την άγρα ψήφων. Πρέπει να αναγνωριστεί σαν βάση πάνω στην οποία θα στηριχτεί η μελλοντική ευτυχία και το πνευματικό επίπεδο της κοινωνίας και σαν τέτοια θα πρέπει να βρεθεί η βούληση, ώστε οι πολιτικοί μας, αφήνοντας κατά μέρος τις ιδεολογικές τους αγκυλώσεις, να καταρτίσουν ένα πολιτικά ανεξάρτητο Εθνικό Συμβούλιο Παιδείας, του οποίου η σταθερή κατεύθυνση δεν θα αλλάζει σύμφωνα με τις ιδεολογικές εμμονές του κάθε Υπουργού Παιδείας.
