γράφει ο Δημήτρης Κοντογιάννης.
Μερικές φορές ειλικρινά απορώ γιατί ασχολούμαι. Απορώ γιατί κάθομαι ξοδεύω ώρες γράφοντας κείμενα με επιχειρήματα προσπαθώντας να τεκμηριώσω την άποψή μου για να πείσω τους συμπολίτες μου, όταν είναι απολύτως βέβαιο ότι αν έλεγα κάτι εντελώς εκτός πραγματικότητας βρίζοντας όλους τους προηγούμενους και τους επόμενους θα έπειθα πολύ περισσότερο κόσμο. Δεν ξέρω αν είναι θέμα παιδείας ή αν είναι έτσι η ανθρώπινη φύση, αλλά όσο περνάει ο καιρός πείθομαι ότι όντως δεν υπάρχει σωτηρία.
Πολλές φορές τις προηγούμενες ημέρες αισθάνθηκα αυτή την απόγνωση, αλλά η χαρακτηριστικότερη ήταν όταν άκουσα έναν Βουλευτή της Ελληνικής Λύσης στην πρώτη του ομιλία στη Βουλή να επιπλήττει όλες τις προηγούμενες κυβερνήσεις επειδή δεν βοήθησαν τις ελληνικές εξαγωγές με ειδικές τιμές στα διόδια για όσους επαγγελματίες μεταφέρουν ελληνικά προϊόντα.
Καταλαβαίνω ότι μπορεί να σας φαίνεται φυσιολογική μια τέτοια πρόταση, αλλά δεν είναι. Είναι τόσο μεγάλο λάθος που θα έπρεπε να διδάσκεται στα σχολεία. Δεν κάνω καθόλου πλάκα και δεν υπερβάλλω. Θα έπρεπε τέτοια ανεπίτρεπτα είδη λαϊκισμού να διδασκόμαστε να τα αναγνωρίζουμε για να μπορούμε ως ψηφοφόροι να τα αντιμετωπίσουμε.
Αν λοιπόν μόνο τα ελληνικά προϊόντα έχουν χαμηλότερο κόστος διακίνησης λόγω χαμηλότερων διοδίων, δεν σημαίνει αυτό ότι έτσι εμποδίζουμε την διακίνηση των γερμανικών ή των γαλλικών ή των ισπανικών προϊόντων; Προφανώς ναι. Αυτό δεν έρχεται σε αντίθεση με τη μία από τις τέσσερεις βασικές ελευθερίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αυτή της ελεύθερης διακίνησης προϊόντων; Προφανώς ναι. Άρα ο συγκεκριμένος Βουλευτής ή δεν έχει ιδέα τι είναι η Ευρωπαϊκή Ένωση ή μας κοροϊδεύει ανερυθρίαστα; Και πάλι, προφανώς ναι.
Αλήθεια, εσείς γνωρίζετε ποιές είναι οι 4 ελευθερίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης; Ειλικρινά, αν με ρωτούσαν «τι είναι η Ευρωπαϊκή Ένωση» πιστεύω ότι η πιο σύντομη απάντηση είναι «οι 28 χώρες στις οποίες ισχύουν οι 4 ελευθερίες της Ε.Ε.».
Γνωρίζετε λοιπόν τι είναι η Ευρωπαϊκή Ένωση;
Πιθανότατα όχι και δεν φταίτε εσείς. Δεν είναι υποχρέωσή σας να μάθετε από μόνοι σας τι είναι η Ε.Ε. και ποιες είναι αυτές οι ρημάδες οι 4 ελευθερίες. Είναι υποχρέωση της πολιτείας να φροντίσει να το μάθετε, όχι για να βοηθήσει τους πολίτες, αλλά για να προστατέψει τον εαυτό της από ψηφοφόρους που δεν καταλαβαίνουν τα βασικά για να συμμετέχουν σωστά στον δημόσιο διάλογο, ειδικά από τη στιγμή που πολλά κόμματα έχουν ως βασική τους θέση την αποχώρηση από την Ε.Ε. άρα και από αυτές τις 4 ελευθερίες. Είναι όμως υποχρέωσή μας να απαιτήσουμε από την πολιτεία να παρέχει αυτή την εκπαίδευση στους πολίτες της, την οποία προφανώς ούτε παρέχει αυτή τη στιγμή ούτε πρόκειται να παρέχει οποιαδήποτε στιγμή στο κοντινό μέλλον.
Δεν γνωρίζω αν με σωστή εκπαίδευση θα αλλάξουμε μυαλά και θα ξεχωρίζουμε την σωστή κριτική από τον λαϊκισμό, αλλά τουλάχιστον θα έχουμε κάνει μια προσπάθεια να καταλαβαίνουμε οι πολίτες την πολιτική ατζέντα όπως είναι και όχι όπως μας την εξηγούν τα κόμματα, και σε καμία περίπτωση δεν εξαιρώ τον εαυτό μου από αυτούς που θα είχαν την ανάγκη μιας καλύτερης εκπαίδευσης σε θέματα πολιτικής. Δεν μιλάω για εκπαίδευση σε θέματα ιδεολογίας και φιλοσοφίας –υπάρχουν αρκετοί «καλοθελητές» για να καλύψουν αυτό το κενό στην εκπαίδευση- αλλά σε καθαρά πρακτικά θέματα.
Για παράδειγμα, διαφωνούσα τις προάλλες σχετικά με τον διορισμό των νέων Γενικών Γραμματέων των Υπουργείων. Τα επιχειρήματά μου, πριν φάω την σφαλιάρα της πραγματικότητας, ήταν τα εξής:
-Στις περισσότερες περιπτώσεις γραμματέων, ήταν λες και διάβαζα κάποια ουτοπική dream team. Οικονόμου, Μπαγινέτας και Αραβώσης για παράδειγμα διακομματικά θεωρούνται ειδικοί στον τομέα που ανέλαβαν. Αν αμφιβάλλετε, να σας θυμίσω ότι στον Αντώνη Οικονόμου είχαν κάνει πρόταση να συνεχίσει να είναι γραμματέας στο ΥΠΕΘΑ το 2015 παρά την αλλαγή κυβέρνησης και για τους άλλους 2 μπορείτε να διαπιστώσετε και μόνοι σας τις γνώσεις τους μέσα από τα άρθρα τους στο apopseis.
-Κακώς τσουβαλιάζουμε τις περιπτώσεις Τσουβάλα και Μαυρωτά. Ο Μαυρωτάς, παρά το ότι στήριξε την συμφωνία των Πρεσπών, δεν είναι σε θέση να επιρεάσει κάπως τις διεθνείς μας σχέσεις από την Γενική Γραμματεία Αθλητισμού. Οποιαδήποτε κριτική για αυτό το θέμα είναι σχεδόν αστεία. Το εντελώς ανάποδο ισχύει στην περίπτωση Τσουβάλα, όπου ο πρόεδρος της ΝΔ θα πρέπει να εξηγήσει, αν όχι σε όλους μας, τουλάχιστον στο κόμμα του τα κριτήρια με τα οποία τον επέλεξε, ειδικά μετά την κριτική που του άσκησε για το Μάτι.
-Είναι δείγμα καλής –ή τουλάχιστον υπαρκτής- προετοιμασίας η επιλογή γραμματέων σε τόσο σύντομο χρονικό διάστημα. Ταυτόχρονα τονίζει το πόσο απροετοίμαστος ήταν ο ΣΥΡΙΖΑ που χρειάστηκε μήνες για να τελειώσει τον διορισμό στις γραμματείες, παραλύοντας ουσιαστικά μεγάλο κομμάτι του κράτους και καταλήγοντας σε επιλογές πολλές εκ των οποίων δέχτηκαν εντονότατη αμφισβήτιση για τις ικανότητές τους.
Ο αντίλογος, με τον οποίο αναγκάστηκα να συμφωνήσω, ήταν:
-Κανείς δεν γνωρίζει τι κάνει ο Γενικός Γραμματέας σε ένα Υπουργείο. Εδώ δεν γνώριζε ο Τσίπρας μέχρι το 2015, θα γνωρίζουν οι πολίτες;
-Κανείς δεν γνωρίζει και δεν νοιάζεται για τις γνώσεις και τις ικανότητες που έχουν. Πολλοί μπορεί να γνωρίζουν τον Οικονόμου, τον Αραβώση και τον Μπαγινέτα, όλοι όμως γνωρίζουν τον Μαυρωτά και τον Τσουβάλα και έχουν πολύ έντονα συναισθήματα για αυτούς. Άρα στα μάτια του κόσμου οι Γενικοί Γραμματείς είναι όλοι τους Μαυρωτάδες και Τσουβάλες.
-Κανείς δεν θα θυμάται τίποτα από αυτά σε τρία χρόνια από τώρα. Το μόνο που θα έχει μείνει θα είναι ότι η ΝΔ φέρθηκε υποκριτικά στην συμφωνία των Πρεσπών, ακόμα και αν δεν είπε ποτέ ότι πρόκειται να την καταργήσει, και ότι όπως και ο ΣΥΡΙΖΑ φέρθηκε υποκριτικά σε ό,τι αφορά το Μάτι. Θα δεις ότι θα πουν «τουλάχιστον ο ΣΥΡΙΖΑ ήταν ειλικρινής για τις Πρέσπες» και θα το πιστεύουν κιόλας.
-Τελικά κανείς δεν θα ενδιαφερθεί για την ουσία του πράγματος και για το αν πρέπει αυτοί οι άνθρωποι να είναι εκεί, αλλά και με ποια κριτήρια επιλέχθηκαν.
Ξέρετε κάτι; Αυτή είναι η πραγματικότητα. Εξαιρώντας την περίπτωση να έχετε εργαστεί μέσα σε ένα Υπουργείο, γνωρίζετε τι κάνει ο Γενικός ή ο Ειδικός Γραμματέας του; Όχι. Εδώ οι περισσότεροι δεν γνωρίζουν τι είναι η Ευρωπαϊκή Ένωση, με τον Γενικό Γραμματέα του Υπουργείου θα ασχολούνται;
Και ξέρετε τελικά ποιο είναι το αποτέλεσμα; Ασχολούμαστε με θέματα τα οποία δεν γνωρίζουμε, έχοντας θέσεις που άλλοι μας έδωσαν και δεν ασχολούμαστε με ουσιαστική κριτική. Για παράδειγμα, η ΝΔ μας είπε που θα βρει τα χρήματα για τη μείωση του ΕΝΦΙΑ. Μπράβο της. Μας είπε που θα βρει τα χρήματα για τα 5 μεγάλα έργα που ανακοίνωσε ο Κυριάκος Μητσοτάκης; Μπορεί να είναι πολύ λίγα και εύκολο να συγκεντρωθούν. Το γνωρίζουμε όμως; Όχι, γιατί κανένας δεν ασχολήθηκε με τέτοιου είδους ερωτήσεις. Κανένας π.χ. δεν ενδιαφέρθηκε να ρωτήσει αν υπάρχει περίπτωση οι καινούριες φυλακές να είναι ιδιωτικές, όπως συμβαίνει σε πολλές περιπτώσεις στο εξωτερικό για εξοικονόμηση πόρων. Μπορεί εγώ να πιστεύω ότι δεν συμφέρει πολιτικά τη ΝΔ να γίνει κάτι τέτοιο, αλλά ως κριτική θα έπρεπε να έχει ακουστεί αυτό το τριήμερο, ειδικά από αυτούς που έχουν ως πρώτο στόχο την προστασία των ατομικών δικαιωμάτων των πολιτών.
Η αλήθεια λοιπόν είναι ότι η ημιμάθειά μας μας εμποδίζει από το να ασκούμε την σωστή κριτική σε κάθε κυβέρνηση, τόσο σε αυτήν όσο και στις προηγούμενες, και αυτό είναι ένα πολύ σοβαρό πρόβλημα. Το ακόμα σοβαρότερο πρόβλημα είναι ότι αυτός είναι ένας φαύλος κύκλος: αδυνατούμε να διαπιστώσουμε την ημιμάθειά μας λόγω της ημιμάθειάς μας και αυτό μάλλον δεν είναι εις βάρος των κομμάτων…