Η διαπίστωσή μας αυτή δεν βασίζεται σε οικονομικούς δείκτες. Ούτε στη μάστιγα που πλήττει τη χώρα λόγω της αύξησης της ανεργίας όπου τα καλύτερα μυαλά της χώρας, νέοι με διδακτορικά και μεταπτυχιακά, φεύγουν για το εξωτερικό επειδή δεν μπορούν να βρουν μια αξιοπρεπή εργασία. Η διαπίστωσή μας ανήκει σε μια απάντηση που έδωσε ο σημερινός υπουργός Παιδείας κ. Νίκος Φίλης σε Ερώτηση του βουλευτή της ΝΔ και πρώην υπουργού κ. Θεόδωρου Καράογλου, ο οποίος ρωτούσε πόσα παιδιά εγκαταλείπουν το σχολείο.
Αιτία; Η οικονομική κρίση. Γιατί σύμφωνα με τα στοιχεία του Υπουργείου Παιδείας τα παιδιά που εγκαταλείπουν τα σχολεία τους το κάνουν για να πάνε να εργασθούν.
Σύμφωνα με τα στοιχεία του Υπουργείου Παιδείας, τα οποία αντλούμε από την ιστοσελίδα db8.gr “Χιλιάδες παιδιά αναγκάζονται κάθε χρόνο να εγκαταλείψουν το σχολείο για να βγουν στην αγορά εργασίας προκειμένου να εξασφαλίσουν τα προς το ζην για την οικογένειά τους.
Φαινόμενο το οποίο, αναμένεται δυστυχώς να αυξηθεί. Οι επιστήμονες κρούουν μάλιστα τον κώδωνα του κινδύνου προβλέποντας πως στο τέλος της σχολικής χρονιάς ο αριθμός αυτός αναμένεται να φτάσει τους 30.000 μαθητές, από τους 17.880 που έχουν καταγραφεί μέχρι στιγμής.
Σύμφωνα με τον υπουργό Παιδείας, Νίκο Φίλη, το μεγαλύτερο πρόβλημα παρατηρείται στην Γ’ Τάξη του Γυμνασίου, καθώς χιλιάδες μαθητές αποφασίζουν να μην ολοκληρώσουν ούτε την υποχρεωτική εκπαίδευση, ενώ ειδικά φέτος η τάξη με τη μεγαλύτερη «διαρροή» μαθητών ήταν η Β’ Λυκείου”.
Με λίγα λόγια η οικονομική κρίση και η εκτόξευση της ανεργίας ουσιαστικά υποθηκεύει το μέλλον αυτού του τόπου.
Γιατί όντως ισχύει αυτό που είχε πει πριν από 2.500 χρόνια ο Κινέζος φιλόσοφος Κομφούκιος, ότι «αν σκέφτεσαι για ένα χρόνο, φύτεψε ένα σπόρο. Αν σκέφτεσαι για δέκα χρόνια, φύτεψε ένα δέντρο. Αν σκέφτεσαι για 100 χρόνια, δίδαξε ανθρώπους».
Και δυστυχώς η Ελλάδα, λόγω της κρίσης, ανακόπτει σε ένα μέρος του πληθυσμού της –και μάλιστα σε αυτό που το έχει ανάγκη και θα αποτελέσει το μέλλον αυτού του τόπου- την διαδικασία της διδαχής, την διαδικασία της εκπαίδευσης.
Ο Σωκράτης έλεγε ότι «η παιδεία, καθάπερ ευδαίμων χώρα, πάντα τ’ αγαθά φέρει», δηλαδή «η παιδεία, όπως ακριβώς μια εύφορη γη, φέρνει όλα τα καλά».
Γιατί όμως αφήνουμε αυτήν την εύφορη γη ακαλλιέργητη; Γιατί μόνοι μας υπονομεύουμε το αύριο αυτής της χώρας; Γιατί δεν διδαχθήκαμε τίποτα από αυτό που έλεγε ο Αδαμάντιος Κοραής; Ότι «Πολιτεία που δεν έχει σαν βάση της την παιδεία, είναι οικοδομή πάνω στην άμμο».
Σε ποια βάση θα οικοδομήσουμε στη δύσκολη εποχή της γνώσης που βιώνουμε;
Η δικαιολογία της κρίσης και της φτώχειας που έχει φέρει, είναι απλά μια δικαιολογία. Γιατί «η φτώχεια δεν μπορεί να είναι εμπόδιο για τη μόρφωση, και η μόρφωση πρέπει να είναι ένας τρόπος απόδρασης από τη φτώχεια», όπως έλεγε ο Αμερικανός Πρόεδρος Λύντον Τζόνσον.
Ένα από τα χειρότερα στοιχεία που υπάρχουν στην απάντηση του κ. Φίλη προς τον κ. Καραόγλου, είναι τα στοιχεία που δίνει για την εγκατάλειψη της επαγγελματικής εκπαίδευσης. Όπως αναφέρεται στο ρεπορτάζ «ραγδαία αύξηση φυγής μαθητών σε ποσοστό από 15% έως 20% παρατηρείται και στα Επαγγελματικά Λύκεια». Το γεγονός αυτό μεταφράζεται στο ότι εκτός από επιστήμονες στα επόμενα χρόνια θα υπάρξει έλλειψη και από απλούς τεχνίτες. Τα νέα παιδιά που σήμερα εγκαταλείπουν τα σχολεία για να αναζητήσουν ένα κομμάτι ψωμί για τα ίδια και τις οικογένειές τους δεν θα εξελιχθούν σε τίποτε περισσότερο από απλοί ανειδίκευτοι εργάτες.
Και όλα αυτά όταν το ίδιο το Σύνταγμα στο άρθρο 16, παρ. 2 και 3 αναφέρει: «H παιδεία αποτελεί βασική αποστολή του Kράτους και έχει σκοπό την ηθική, πνευματική, επαγγελματική και φυσική αγωγή των Eλλήνων, την ανάπτυξη της εθνικής και θρησκευτικής συνείδησης και τη διάπλασή τους σε ελεύθερους και υπεύθυνους πολίτες.
Tα έτη υποχρεωτικής φοίτησης δεν μπορεί να είναι λιγότερα από εννέα».
Αλήθεια πόσο ελεύθεροι και πόσο υπεύθυνοι μπορούν να είναι οι πολίτες χωρίς την παροχή από το κράτος της αναγκαίας παιδείας;
Μήπως τελικά η κρίση πλήττει, εκτός από την οικονομική ευημερία, και την ίδια την καρδιά της δημοκρατίας που είναι η ελευθερία των πολιτών;
Η παιδεία από την εποχή του πρώτου μνημονίου, μαζί με την υγεία, θα έπρεπε να έχουν εξαιρεθεί οποιονδήποτε περιοριστικών δημοσιονομικών μέτρων. Αντίθετα, η ζωή έχει αποδείξει ότι οι Έλληνες αν επένδυαν στην παιδεία και στην ιατρική θα μπορούσαν να καταστήσουμε τη χώρα μας κέντρο εκπαίδευσης και παροχής υπηρεσιών υγείας σε όλη την ανατολική Μεσόγειο και τα Βαλκάνια. Να θυμίσουμε ότι ακόμα και σήμερα, την εποχή της κρίσης, οι στρατιωτικές μας σχολές φιλοξενούν νέους από χώρες της Αφρικής; Ή να υπενθυμίσουμε ότι από την εποχή που λειτούργησε το Ωνάσειο σταμάτησε η εκροή συναλλάγματος προς τη Βρετανία όπου πήγαινε το μεγαλύτερο μέρος των καρδιοπαθών για εγχειρίσεις καρδιάς;
Αν λοιπόν βρίσκαμε τρόπο να ξεπεράσουμε τα εμπόδια του άρθρου 16 για μη κρατικά πανεπιστήμια και ενισχύαμε τις μεταπτυχιακές σπουδές κι επίσης αν ενισχύαμε τις επιχειρήσεις παροχής υπηρεσιών υγείας, τότε ίσως οι δύο αυτοί τομείς να μπορούσαν να προσφέρουν πολλά στην ελληνική οικονομία.
Μέσα στην καρδιά της κρίσης αν έπρεπε να υπάρχει ένα σημείο σύγκλισης και συναίνεσης αυτό δεν θα μπορούσε να είναι άλλο από την παιδεία. Σε ένα βαθμό από προηγούμενες κυβερνήσεις επετεύχθη με τον Νόμο Διαμαντοπούλου που συγκέντρωσε 256 ψήφους στο νόμο που ψήφισε για την παιδεία, τον οποίο κατήργησε η σημερινή κυβέρνηση.
Τα κόμματα έπρεπε να σκύψουν πάνω στο πρόβλημα που έχει δημιουργηθεί με την εγκατάλειψη της εκπαίδευσης από νέα παιδιά για να πάνε να δουλέψουν και να ζήσουν τις οικογένειές τους, και να τους εξασφαλίσουν την πρόσβαση στη βασική μόρφωση.
Πρέπει επιτέλους να κατανοήσουμε ότι αν είναι ανάγκη να διαφυλάξουμε κάτι περισσότερο από οτιδήποτε άλλο, είναι η παιδεία μας, η εκπαίδευση των παιδιών μας. Όχι γιατί ισχύει αυτό που έλεγε ο Βενιαμίν Φραγκλίνος ότι «μια επένδυση στη μόρφωση αποδίδει τον καλύτερο τόκο», αλλά γιατί μέσω της μόρφωσης που παρέχει η παιδεία οφείλουμε να διαφυλάξουμε την ελευθερία και τη δημοκρατία στην Ελλάδα.
