γράφει ο Δημήτρης Τζελέπης.
Πολλοί αναρωτιούνται γιατί ο Ερντογάν προέβη σε αυτή την απόφαση και μετέτρεψε την Αγία Σοφία σε τέμενος. Η μία εκδοχή είναι ότι θέλει να αλλάξει την ατζέντα στο εσωτερικό της χώρας του, γιατί η πανδημία έφερε ήδη μεγάλη πίεση στην χειμαζόμενη Τουρκική οικονομία, αφού η ανεργία και ο πληθωρισμός είχαν εκτοξευθεί. Ένα άλλο σενάριο είναι ότι ετοιμάζεται να κάνει εκλογές, που έγιναν μόλις πριν από δύο χρόνια, μπορεί να θέλει να τονώσει ξανά το θρησκευτικό αφήγημα στην χώρα του και οι πιστοί αυτοί του δόγματος είναι πολλοί στην Τουρκία. Το κυριότερο είναι ότι θέλει να θάψει και να βάλει ταφόπλακα σε ό,τι Κεμαλικό έχει και αντιπροσωπεύει η Τουρκία.
Ο Ερντογάν μετά την Αραβική Άνοιξη είδε μία μεγάλη ευκαιρία να ηγηθεί του Μουσουλμανικού κόσμου και να γίνει ο προστάτης των απανταχού Μουσουλμάνων. Άνοιξε πολλά μέτωπα σε Συρία, σε Ιράκ, σε Λιβύη και υποστηρίζει τους Αδελφούς Μουσουλμάνους στην Αίγυπτο. Θέλει την Αναβίωση της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας από την Μέση Ανατολή, την Μεσόγειο, το Σαχέλ, έως και την Αφρική. Δηλαδή επιδιώκει μία ανανέωση και φρεσκάρισμα της Συνθήκης της Λωζάννης όχι μόνο για το Αιγαίο, αλλά και για τα Ανατολικά Σύνορα της χώρας του.
Ο Ερντογάν μέχρι το 2023 έχει βάλει στόχο η χώρα του να είναι ένας ισχυρός γεωπολιτικός παίκτης της Ανατολικής Μεσογείου και ένας περιφερειακός δρων στη Συρία και στη Λιβύη.
Επίσης θέλει να έχει την Τουρκία μέσα στις πιο αναπτυγμένες οικονομικά χώρες, ακόμα και μέλος των G7.
Η Τουρκία του Ερντογάν έχει καταφέρει να σπάσει το εμπάργκο όπλων στην Λιβύη και να τροφοδοτεί τον Σάρατζ με όπλα και βαρείς εξοπλισμούς, έχει καταλάβει σημαντικά τμήματα της χώρας και τώρα θέλει να καταλάβει την Αλ Τζούφρα και την Τρίπολη. Δύο περιοχές που είναι σημαντικές, γιατί είναι από τις σημαντικότερες πετρελαιοπηγές της χώρας. Η Ρωσία έχει αναπτύξει την δύναμη Wagner και πιέζει την Τουρκία να μην προχωρήσει περαιτέρω. Στην Αμερική δεν αρέσει που εμπλέκεται η Ρωσία και δεν ενδιαφέρεται πολύ για την Λιβύη. Είναι μία πιθανότητα ότι εάν η Τουρκία προχωρήσει στη Λιβύη, η Ρωσία θα την πιέσει στο Συριακό.
Η Λιβύη πάει να γίνει μία νέα Συρία και με χειρότερα αποτελέσματα. Το τοπίο είναι θολό και μόνο η Γαλλία δείχνει να καταλαβαίνει τι θέλει να πετύχει η Τουρκία και το περιοδικό Le Point βγήκε με τίτλο «Ο πόλεμος στην πόρτα μας.» Ταυτόχρονα, η Γερμανία θέλει ήρεμα νερά και δεν θέλει να δει ένα θερμό επεισόδιο στα νερά της Μεσογείου, της Κρήτης ή του Καστελλόριζου.
Όλοι φοβούνται ότι ο Τούρκος πρόεδρος τώρα ό,τι λέει το εννοεί και το κάνει. Και αυτό το διάστημα μπορεί να στείλει τα σεισμογραφικά νοτίως της Κρήτης ή στο Καστελλόριζο. Για αυτό η Γερμανία ανησυχεί.
Η Τουρκία προχώρησε ένα βήμα παραπάνω τις προκλήσεις χθες και εξέδωσε NAVTEX για έρευνες στο Καστελλόριζο και ανοιχτά της Κρήτης. Πραγματοποίησε δέκα υπερπτήσεις πάνω από την Ρω και την Στρογγύλη. Τα πολεμικά της πλοία απέπλευσαν από τον ναύσταθμο της Ακσάζ. Η Αθήνα είναι σε εγρήγορση και σε ετοιμότητα.
Αυτό το γεγονός δεν ήταν κάτι ξαφνικό, το περιμέναμε και δεν έχει σχέση με τον Τουρκολιβυκό μνημόνιο που και εκείνο θα το χρησιμοποιήσει η Άγκυρα όταν της δοθεί η ικανότητα.
Η ίδια παρακίνησε τους διπλωματικούς συμβούλους να μιλήσουν. Αυτή η συνάντηση θα ήταν μυστική, εάν ο Τούρκος Υπουργός εξωτερικών Μεβλούτ Τσαβούσογλου δεν δημοσιοποιούσε την συνάντηση για να δείξει ότι επιχειρείται να βρεθεί μία φόρμουλα διαλόγου μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας.
Το Συμβούλιο Υπουργών Εξωτερικών της Ένωσης την προηγούμενη εβδομάδα μπορεί να μίλησε για μέτρα στην Τουρκία, αλλά ακόμη τα ψάχνουμε.
Στην Ευρώπη ήρθε η ώρα να ανοίξει σοβαρά μία συζήτηση για πραγματική κοινή Άμυνα, γιατί η λεγόμενη ΚΕΠΠΑ μόνη κοινή δεν είναι και η κάθε χώρα εκπροσωπεί τα δικά της συμφέροντα.
Η Ένωση χωρίς στρατό θα είναι μία δύναμη ήπιας ισχύος, αφού δεν έχει επέμβει σε κανένα πόλεμο ούτε της Συρίας, ούτε του Ιράκ· ίσως το tipping point για τη δημιουργία ευρωστρατού να είναι τώρα.
Η Ελλάδα δεν μπορεί να αλλάξει την γεωγραφία της και θα έχει πάντα τον ίδιο γείτονα. Έτσι όπως έκανε με τις Πρέσπες, με την συμφωνία με την Ιταλία για την ΑΟΖ, τώρα πρέπει να προχωρήσει και με την Αίγυπτο έστω και με μερική οριοθέτηση, γιατί η Αίγυπτος δίνει μικρή επήρεια στο Καστελλόριζο, να προχωρήσει σε αύξηση των ναυτικών μιλίων στο Ιόνιο. Μόλις τα πραγματοποιήσει όλα αυτά τότε μπορεί να συζητήσει με την Τουρκία.
Με απειλές, με εκβιασμούς και με μυστικές συναντήσεις δεν γίνεται τίποτα, γιατί η βάση του διαλόγου είναι να θελήσει λύση και η άλλη πλευρά.
Η προοπτική του ΔΔΧ (Διεθνούς Δικαστηρίου της Χάγης) είναι μακριά με την συμπεριφορά της Τουρκίας. Όπως λέει και μία ανατολίτικη παροιμία «κανείς δεν θα πολεμήσει τον πόλεμο σου». Αυτό ισχύει και για τους ευρωπαίους , «κανένας δεν θα λύσει τις δικές σου διαφορές.»
Ας τα έχουμε αυτά κατά νου. Είναι μία δύσκολη μάχη ισορροπιών, ηγεσίας και ικανοτήτων.
