Σύμφωνα με την ειδησεογραφία «Η τρόικα όπως δήλωσε υψηλόβαθμος αξιωματούχος του υπουργείου Οικονομικών, έχει ζητήσει τη διασφάλιση ότι η διανομή του πρωτογενούς πλεονάσματος το 2013 δεν θα επηρεάσει τους δημοσιονομικούς στόχους του 2014. Επίσης η τρόικα φέρεται να έχει ζητήσει η όποια διανομή του πρωτογενούς πλεονάσματος του 2013 να έχει αναπτυξιακό χαρακτήρα, και να μην διατεθεί μόνον για παροχές σε ενστόλους, χαμηλοσυνταξιούχους και αδύναμες κοινωνικά ομάδες» (Πηγή ΣΚΑΙ 12-3-2014).
Από την άλλη ο πρωθυπουργός φέρεται να διαμηνύει στην τρόικα ότι δεν πρόκειται να κάνει ούτε βήμα πίσω στο ζήτημα των δεσμεύσεών του σχετικά με τη διανομή του πρωτογενούς πλεονάσματος, παρά τις όποιες πιέσεις της τρόικας.
Βρισκόμαστε λοιπόν μπροστά σε μια σύγκρουση δανειστών και κυβέρνησης; Ποιος έχει δίκιο; Πρέπει να ελαφρυνθούν οι ευπαθείς κοινωνικές ομάδες μέσω της διανομής μέρους του πρωτογενούς πλεονάσματος αφού αυτές υπέστησαν, αναλογικά, τις μεγαλύτερες θυσίες ή πρέπει τα χρήματα να τοποθετηθούν σε αναπτυξιακές πρωτοβουλίες που θα διασφαλίσουν πρωτογενές πλεόνασμα και το 2014; Πρόκειται για μια ακόμη ανάλγητη θέση της τρόικας; Τι πρέπει να γίνει;
Και οι δύο πλευρές έχουν δίκιο. Έχει δίκιο ο πρωθυπουργός που θέλει να στηρίξει κοινωνικά ευαίσθητες ομάδες αφού γνωρίζει ότι αυτήν την ώρα που η κοινωνική συνοχή κρέμεται από μια κλωστή και ο λαός δεν αντέχει άλλες θυσίες, πρέπει να λάβει με κάποιο τρόπο το μήνυμα ότι οι θυσίες που έχει κάνει μέχρι τώρα πιάνουν τόπο. Και το κυριότερο ότι υπάρχει ελπίδα. Έχει δίκιο όμως και η τρόικα που θέλει με κάθε τρόπο να διασφαλισθεί πρωτογενές πλεόνασμα και για το 2014. Τι πρέπει να γίνει; Υπάρχει μέση οδός αφού… λεφτά δεν υπάρχουν, τουλάχιστον τόσα για να είναι όλες οι πλευρές ικανοποιημένες;
Σαφώς υπάρχει λύση.
Από τη μια, ο Πρωθυπουργός πρέπει (και θα το πράξει) να τηρήσει τις δεσμεύσεις του και από την άλλη τα χρήματα που θα περισσεύσουν πρέπει να οδηγηθούν για την κάλυψη αναγκών ευαίσθητων κοινωνικών ομάδων με τέτοιο τρόπο όμως ώστε να λειτουργούν και αναπτυξιακά.
Η πρόταση που ο πρωθυπουργός και το οικονομικό επιτελείο πρέπει να εξετάσουν είναι η εξής:
Το υπόλοιπο του 70% του πρωτογενούς πλεονάσματος που θα απομείνει μετά την κάλυψη των δεσμεύσεων του πρωθυπουργού, να οδηγηθεί σε ένα Ταμείο που θα αποτελέσει την πηγή χρηματοδότησης για ανάπτυξη οικονομικών δραστηριοτήτων από ανέργους ή ομάδες ανέργων που θα συνεταιρισθούν για την υλοποίηση πρωτότυπων – καινοτόμων οικονομικών δραστηριοτήτων. Επισημαίνεται ότι έχουμε 1,5 εκατ ανέργους και το 70% του κρέατος που καταναλώνουμε είναι εισαγόμενο, που σημαίνει ότι υπάρχουν δραστηριότητες που θα μπορούσαν να χρηματοδοτηθούν.
Στο Ταμείο αυτό η κυβέρνηση μπορεί να καλέσει να συμβάλουν με διάφορα ποσά την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων ή άλλους ευρωπαϊκούς οικονομικούς φορείς, αλλά μπορούν να οδηγηθούν εκεί και χρήματα από διάφορα ευρωπαϊκά προγράμματα.
Στη χρηματοδότηση των προγραμμάτων που θα εγκριθούν θα πρέπει να υποχρεωθούν και οι καθαρές πλέον συστημικές τράπεζές μας να συμβάλουν αποφασιστικά με δανειοδότηση.
Στο Ταμείο αυτό η κυβέρνηση μπορεί να δώσει προτεραιότητες βάζοντας τα υπουργεία Ανάπτυξης και Γεωργίας να συνεργαστούν. Και να καταστήσει σαφές ότι μέρος του πρωτογενούς πλεονάσματος κάθε χρόνο θα οδηγείται σε αυτήν την κατεύθυνση.
Τα κέρδη από μια τέτοια πρωτοβουλία είναι πολλαπλά:
- 1.Δίνεις τη δυνατότητα σε άτομα ή ομάδες ατόμων που ουσιαστικά είναι κοινωνικά αποκλεισμένοι να ενταχθούν και πάλι στην αγορά.
- 2.Για την υλοποίηση των δραστηριοτήτων τους (από το να φτιάξει κανείς ένα μαγαζί μέχρι μια μονάδα τυποποίησης ή προώθησης παραδοσιακών προϊόντων) θα πέσουν χρήματα στην αγορά και πολλοί επαγγελματίες θα δουλέψουν.
- 3.Θα δημιουργηθούν νέες θέσεις εργασίας, ανάλογα το εύρος της οικονομικής δραστηριότητας και θα μειωθεί ακόμα περισσότερο η ανεργία.
- 4.Θα κινηθεί η αγορά από τη λειτουργία νέων επιχειρήσεων
- 5.Το κράτος θα φορολογήσει αυτές τις οικονομικές δραστηριότητες.
- 6.Τα Ασφαλιστικά Ταμεία θα εισπράξουν εισφορές.
- 7.Το σημαντικότερο, θα σταλεί το μήνυμα στις διεθνείς αγορές, ότι η Ελλάδα έχει σοβαρευτεί. Και η πολιτική ηγεσία της δεν «επενδύει» τα «κέρδη» σε προεκλογικού χαρακτήρα παροχές, αλλά τα επανεπενδύει σε αναπτυξιακές δραστηριότητες που θα δημιουργήσουν πρόσθετο όφελος στην οικονομία και –κυρίως- στην κοινωνία.
Αντίθετα η διανομή του συνόλου του 70% του πρωτογενούς πλεονάσματος στις ευπαθείς ομάδες, πέραν του ότι θα είναι εφ’ άπαξ και θα δημιουργήσει προσδοκίες που μπορεί την επόμενη χρονιά να μην έχει τη δυνατότητα η ίδια πολιτική ηγεσία να ικανοποιήσει, θα δημιουργήσει ένα πρόσθετο πρόβλημα. Είναι περίπου σίγουρο ότι τα χρήματα που θα διανεμηθούν δεν θα «γεννήσουν» χρήματα. Επίσης κάποια από αυτά θα ξοδευτούν σε καταναλωτικές «ανάγκες» που κυρίως έχουν σχέση με προϊόντα που εισάγονται από το εξωτερικό. Συνεπώς θα διαταραχθεί, έστω και σε μικρό βαθμό το εμπορικό ισοζύγιο, με ό,τι συνέπειες μπορεί να έχει αυτό… Αλλά το χειρότερο, θα δώσουμε την εντύπωση στους δανειστές μας ότι η νοοτροπία που μας οδήγησε στην κρίση που επί μια πενταετία βιώνουμε, δεν έχει αλλάξει.
Η κυβέρνηση λοιπόν οφείλει να βρει το σωστό μείγμα ώστε και εκείνοι που έχουν ανάγκη να νιώσουν, μια μικρή έστω, ανακούφιση, σύμφωνα με τις δεσμεύσεις του πρωθυπουργού, αλλά και να προχωρήσει σε ενίσχυση εκείνων που έχουν πληγεί περισσότερο από κάθε άλλον από την κρίση και δεν έχουν ουσιαστικά τίποτα στα χέρια τους (των ανέργων), δημιουργώντας οικονομικές δραστηριότητες αναπτυξιακού χαρακτήρα που τόσο πολύ έχει ανάγκη η Ελλάδα.
Ίσως είναι ώρα να συνειδητοποιήσουμε και οι ίδιοι ότι ο λαός μας στηρίζει ή μας ανέχεται για την υπευθυνότητά μας κι όχι για τον λαϊκισμό μας.