Στο τέλος του 2014, αναφέρουν οι καθηγητές σε άρθρο τους που δημοσιεύεται από τον οργανισμό VOX, για την ανάλυση οικονομικής πολιτικής, τα ομόλογα του ελληνικού δημοσίου που είχε η ΕΚΤ στα χέρια της αντιστοιχούσαν σε περίπου 20 δις ευρώ. Αυτά τα ομόλογα χρειάζονταν ακόμη 3,5 χρόνια περίπου για να ωριμάσουν, όπως λέγεται στην οικονομική γλώσσα. Τον Ιούλιο του 2015, 3,5 δις από αυτά φθάνουν στην ωριμότητά τους. Η Ελληνική κυβέρνηση είναι υποχρεωμένη να αποπληρώσει αυτά τα ομόλογα στην ΕΚΤ, ενώ το ίδιο θα πρέπει να γίνεται σταδιακά όσο περισσότερα από αυτά τα ομόλογα θα φθάνουν στη φάση της ωρίμανσης, μέχρις ότου η ΕΚΤ πλέον να μην κατέχει καθόλου ελληνικά ομόλογα.
Μήπως όμως υπάρχουν θετικές συνέπειες από το να κατέχει τα ελληνικά ομόλογα η ΕΚΤ και γιατί δεν είναι καλή ιδέα να αποπληρωθούν εξ ολοκλήρου;
Οι τόκοι που τακτικά πληρώνει η Ελλάδα προς την ΕΚΤ, όσο η δεύτερη κατέχει τα ελληνικά ομόλογα, έχουν μία πολύ σημαντική διαφορά από τους αντίστοιχους τόκους που πληρώνει η χώρα σε ιδιώτες επενδυτές που αγόραζαν τα ομόλογά της. Γνωρίζοντας ότι η ΕΚΤ ανήκει στο δημόσιο τομέα, οι τόκοι που η Ελλάδα της αποδίδει, επιστρέφουν στο ελληνικό κράτος. Άλλωστε, εξ αρχής η αγορά ομολόγων από την ΕΚΤ συνέβη για δημοσιονομικούς λόγους.
Οι δύο καθηγητές αναφέρουν ότι η ίδια η αγορά ελληνικών ομολόγων από την ΕΚΤ αποτελεί ένα είδος ελάφρυνσης χρέους. Πρόκειται για την προσφορά χρήματος από πλευράς ΕΚΤ, που παρέχεται με την έκδοση χρήματος. Αυτό διανέμεται κάθε χρόνο στις κυβερνήσεις όσο η ΕΚΤ κατέχει τα ομόλογά της.
Για να μην γίνονται διάφορες παρανοήσεις, αυτό δεν είναι κάποια ειδική διαχείριση για την Ελλάδα. Μέχρι το Δεκέμβριο του 2014, η ΕΚΤ κατείχε 19.8 δις ελληνικά ομόλογα, 9,7 δις ιρλανδικά, 28,9 δις ισπανικά, 76,2 δις ιταλικά και 14,9 δις πορτογαλικά.
Καιροφυλακτεί ωστόσο από την άλλη πλευρά ο κίνδυνος του πληθωρισμού για τους έλληνες φορολογούμενους, κάτι που μπορεί πιθανόν να αποφευχθεί, αν η ΕΚΤ παρέχει κάθε χρόνο το απαιτούμενο χρήμα για να αντιστοιχιστεί η αύξηση στον πληθωρισμό την οποία η ίδια έχει υπολογίσει.
Τι θα συμβεί λοιπόν αν η Ελλάδα αποφασίσει να αποπληρώσει τα ομόλογά της; Αυτόματα όταν αυτό συμβεί η Ελλάδα θα χάσει αυτή την προσφορά χρήματος που είχε με δανειστή της την ΕΚΤ, η οποία επέστρεφε τα κέρδη των ομολόγων στην Ελλάδα. Επίσης, η Ελλάδα θα αρχίσει πλέον να πληρώνει κανονικά τόκους σε άλλους επενδυτές χωρίς επιστροφή, άρα θα αυξηθεί ακόμη περισσότερο το ενεργό χρέος της. Ταυτόχρονα, θα μειωθεί η συνολική ποσότητα χρήματος που αντιστοιχεί σε τραπεζικούς τίτλους στην ΕΚΤ και κατά συνέπεια στην Ευρωζώνη. Θα είναι η αντίστροφη διαδικασία από την ποσοτική χαλάρωση, ουσιαστικά μία ποσοτική συρρίκνωση στην Ευρωζώνη, με αντίστοιχες συνέπειες στις υπόλοιπες χώρες μέλη.
Αυτός είναι ένας τρόπος να ελαφρυνθεί το χρέος χωρίς καθαρή διαγραφή του. Χωρίς δηλαδή να κουρέψει η ΕΚΤ ελληνικά ομόλογα κάτι που θα ήταν η ευκολότερη λύση, αλλά αφενός δεν επιθυμεί η ΕΚΤ δεδομένου ότι θα παρουσίαζε απώλεια κερδών και κεφαλαιακών αποθεμάτων στα μάτια των λογιστών της αλλά και στην τσέπη του γερμανού και άλλων φορολογουμένων. Αυτές οι απώλειες δεν έχουν καμία πραγματική οντότητα, ωστόσο αποκτούν μία τέτοια όταν γίνονται αντικείμενο πολιτικής διαπραγμάτευσης στα ευρωπαϊκά κοινοβούλια. Ως εναλλακτική λύση λοιπόν, η Ελλάδα θα μπορούσε να αποπληρώνει τους τόκους της στην ΕΚΤ, ενώ αυτοί επιστρέφουν πίσω, κάτι που δεν θα είναι δυνατό πλεόν αν αυτά τα ομόλογα αποφασιστεί να αποπληρωθούν από το ελληνικό κράτος.