γράφει ο Λουκάς Γεωργιάδης.
Η χώρα βρίσκεται σε μια νέα φάση εκκίνησης προκειμένου να ανακάμψει και να καλύψει κατά το δυνατόν τις απώλειες που αφήνει η πανδημία. Η αλήθεια είναι ότι από πέρυσι τον Μάρτιο έγιναν πολλές… εκπτώσεις σε πολλά ζητήματα λειτουργίας του Κράτους, αλλά κυριάρχησε η μεγάλη εικόνα της έκτακτης κατάστασης. Σιγά σιγά γυρίζουμε σελίδα και πρέπει να αποφασίσουμε σοβαρά για να δούμε τι χώρα και τι Κράτος θέλουμε να έχουμε.
Η ελληνική οικονομία, αν δεν στραβώσει (ξανά) κάτι στο διεθνές περιβάλλον, θα καταγράψει υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης τουλάχιστον για την επόμενη πενταετία, όπως αναφέρεται στο Μεσοπρόθεσμο Πρόγραμμα Δημοσιονομικής Σταθερότητας. Η ανάπτυξη αυτή θα προέλθει από τους πόροςυ του Ταμείου Ανάκαμψης, το ΕΣΠΑ και τις ιδιωτικές επενδύσεις. Θα δημιουργηθούν χιλιάδες θέσεις εργασίας, αλλά το ζητούμενο είναι να δημιουργηθούν όσο το δυνατόν συντομότερα.
Η σημερινή κυβέρνηση φαίνεται ότι έχει αξιόπιστο σχέδιο και προχωράει με γοργά βήματα στην εφαρμογή του. Δεν έχει σημασία τι πιστεύει ο καθένας μας ως προς αυτό, αλλά σημασία έχει να κατανοήσουμε πώς μας βλέπει ο έξω κόσμος. Η κυβέρνηση διαθέτει την αξιοπιστία και έχει ανακτήσει το χαμένο έδαφος των προηγούμενων ετών. Αυτό αποτυπώνεται στο γεγονός ότι δανειζόμαστε με ιστορικά χαμηλά επιτόκια όχι απλά γιατί μας κάνουν χάρη οι αγορές και η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, αλλά, γιατί υπάρχουν απτά δείγματα γραφής. Οι αγορές δεν… σιτίζονται από καμιά… «Λίστα Πέτσα» και βλέπουν πολύ ψυχρά με ποιον έχουν να κάνουν, τι έχουν να περιμένουν και σε τι μπορούν να προσδοκούν.
Η σημερινή κυβέρνηση διαχειρίστηκε μια πανδημία που συμβαίνει κάθε… 100 χρόνια. Έπρεπε να ισορροπήσει ανάμεσα στο σοκ της ελληνικής κοινωνίας και στην αδήριτη ανάγκη για την αποφυγή πρόκλησης ενός σοκ στα δημοσιονομικά. Έχει καταφέρει να ενισχύσει σε σημαντινκό βαθμό το διαχρονικά σαθρό οικοδόμημα της Ελλάδας, το οποίο φτιάχτηκε ως επί τω πλείστον με «υλικά» αριστερούς προσανατολισμού. Το οικοδόμημα αυτό έχει υποστεί πάρα πολλές ζημιές από τους… σεισμούς, αλλά κρατάει ακόμη. Τουλάχιστον δεν έχει πέσει το ταβάνι να μας πλακώσει! Το… σπίτι παραμένει όρθιο, αλλά πολλά πράγματα μέσα σε αυτό έχουν υποστεί ζημία ή παραμένουν σε μια κατάσταση… ακαταστασίας!
Ο Κυριάκος Πιερρακάκης έχει δρομολογήσει ένα σύγχρονο τεχνολογικό και θεσμικό άλμα στον εκσυγχρονισμό του κράτους. Και μπράβο του. Δουλεύει σε έναν τομέα όπου η πλήρης ηλεκτρονικοποίηση των πάντων θα περιορίσει δραστικά την ταλαιπωρία και τη διαφθορά. Ωστόσο, πρέπει να γίνουν ουσιαστικά βήματα και προς την κατεύθυνση της απλοποίησης της νομοθεσίας, αλλά και στο πλαίσιο παραγωγικής λειτουργίας και αποδοτικότητας του Δημοσίου. Η πανδημία επιτάχυνε τις εξελίξεις. Οι ηλεκτρονικές συναλλαγές, η τηλε-εργασία, η τηλε-εκπαίδευση, η κατάργηση πλήθους πιστοποιητικών και η αυτοπρόσωπη παρουσία, ο απλός τρόπος κλεισίματος ραντεβού για εμβόλιο και τόσα άλλα έχουν απλοποιήσει τη ζωή μας. Έχουν βγάλει από τη μέση ανυπολόγιστο αριθμό ωρών ταλαιπωρίας, μόλυνσης του περιβάλλοντος από τις μετακινήσεις, αλλά και πολλά… δωράκια. Αρκεί όμως αυτό; Σίγουρα όχι.
Η κυβέρνηση, βγαίνοντας στο… ξέφωτο μετά την πανδημία και έχοντας πολιτική ισχύ, οφείλει να προχωρήσει σε δραστικά μέτρα. Και ας αφήσουν τους… επαγγελματίες διαδηλωτές της αριστερόστροφης αντίδρασης, να… σκούζουν! Για παράδειγμα αποτελεί εξαιρετικό γεγονός ότι κανείς δεν μπορεί να απεργεί, ενώ η απεργία του έχει κριθεί παράνομη γιατί επιφέρει ανατροπή στην ευρυθμία της κοινωνίας και στη λειτουργία της οικονομίας. Εξαιρετικά σημαντικό είναι επίσης το γεγονός ότι περιορίζονται τα συνδικαλιστικά τερτίπια που κάνουν δύσκολη τη ζωή των πολιτών. Όσο για τους… αγωνιστές, εμείς ξέρουμε ότι οι αγωνιστές της ζωής «ψήνονται» μέσα από τη δουλειά και όχι μέσα από το… δούλεμα της κοινωνίας.
Οι υπουργοί της κυβέρνησης που έχουν στο χαρτοφυλάκια τους κρίσιμες λειτουργίες του κράτους και της οικονομίας, πρέπει να γίνουν πιο αυστηροί προϊστάμενοι, όταν βλέπουν ότι κάποιοι… αδιαφορούν, καθώς καλύπτονται από τη δημοσιουπαλληλική ασυλία της μη απόλυσης. Το μεγάλο ζητούμενο είναι να φτάσουμε σε ένα περιβάλλον πλήρους αξολόγησης των πάντων στο Δημόσιο. Να ξέρουμε αν είναι κατάλληλος, αποδοτικός και παραγωγικός ένας γιατρός, ένας εκπαιδευτικός, ένας διοικητικός υπάλληλος. Αυτήν την αξιολόγηση δεν θα την κάνει η κυβέρνηση, αλλά οι άνθρωποι του ιδιωτικού τομέα της οικονομίας.
Η κυβέρνηση πρέπει να ιεραρχήσει τις ανάγκες του Κράτους και να προσλάβει αυτούς που είναι απαραίτητοι για την ανάληψη υπηρεσίας σε ανελαστικούς και ευαιίσθητους κλάδους. Όσοι εργάζονται τηρώντας το ωράριο εργασίας, επιδεικνύοντας πνεύμα συνεργασίας, παράγοντας άυλη υπεραξία για την οικονομία και την κοινωνία, θα πρέπει να τους κατατάσσει σε μια ξεχωριστή λίστα, υψηλών προδιαγραφών. Πρέπει να επιβραβεύει τους καλύτερους, μισθολογικά και ιεραρχικά. Η αξιολόγηση μπορεί να γίνει από τον ιδιωτικό τομέα, σύμφωνα με τους όρους και τα στάνταρντς που υπάρχουν σ΄ αυτόν. Και το λέμε αυτό γιατί οι αξιολογητές από τον ιδιωτικό τομέα, αποτελούν ένα εχέγγυο για την κατάταξη των υπαλλήλων ανάλογα με τις ικανότητες τους και την απόδοση τους και όχι τις κομματικές ή άλλες προτιμήσεις τους.
Από την άλλη πλευρά, πρέπει να αλλάξουν δομικής φύσεως δυσλειτουργίες στον ευρύτερο δημόσιο τομέα. Για παράδειγμα, τη δουλειά που κάνουν οι εργάτες καθαριότητας ή οι εργάτες πρασίνου στους Δήμους, πρέπει να γίνεται από τον ιδιωτικό τομέα. Είναι πάρα πολύ απλό, αλλά θέλει και μεγάλη τόλμη για να γίνει κάτι τέτοιο. Το Κράτος πρέπει να έχει αξιολογημένα στελέχη και να ασχολείται με την εθνική ασφάλεια, την έννομη τάξη και την προστασία των πολιτών, την παροχή υψηλού επιπέδου ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης και την αξιολόγηση όσων συμμετέχουν στην παραγωγή γνώσης στο εκπαιδευτικό σύστημα. Ταυτόχρονα, πρέπει να έχει πραγματικούς εργάτες στη δημόσια διοίκηση.
Η κυβέρνηση οφείλει να κινητοποιηθεί για να φτιάξει ένα Δημόσιο όπου δεν θα λειτουργεί παρασιτικά και βασανιστικά για τον πολίτη. Πρέπει να δούμε δημοσίους υπαλλήλους να τιμωρούνται με στέρηση μισθού, όταν δεν ανταποκρίνονται στην αποστολή τους. Δεν μπορεί να γίνεται ανεκτή η αδιαφορία. Άραγε αν αυτός ο υπάλληλος είχε μια ιδιωτική εταιρεία που την ξεζούμιζε στους φόρους το Κράτος, θα ανεχόταν από έναν υπάλληλο να κάθεται σταυροπόδι με τις ώρες πίνοντας τον καφέ του ή ανεβάζοντας «σέλφι» στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης; Αν απαντήσει κάποιος ότι θα αποδεχόταν κάτι τέτοιο, δεν είναι απλά ψεύτης, αλλά λαμόγιο! Πρέπει κάποιος να υπενθυμίσει σε όλους τους αδιάφορους ότι εργοδότης τους δεν είναι ο υπουργός, αλλά ο φορολογούμενος πολίτης. Και επιπλέον, είναι υποχρέωση του Κράτους, να φροντίζει να διαφοροποιήσει μισθολογικά και ιεραρχικά τον δημόσιο υπάλληλο που λειτουργεί σαν να δουλεύει στον ιδιωτικό τομέα.
Η αυτοματοποίηση των διαδικασιών στις συναλλαγές με το Δημόσιο είναι ένα σημαντικό βήμα, αλλά την ίδια στιγμή στο σκέλος της επιχειρηματικότητας υπάρχουν χιλιάδες επαγγελματίες που ταλαιπωρούνται. Να δεχθούμε ότι υπάρχουν περιορισμοί λόγω της πανδημίας. Να δεχθούμε ότι υπάρχει φότος δουλειάς. Να δεχθούμε ότι υπάρχει έλλειψη προσωπικού. Ωστόσο, δεν μας βγάζει κανείς από το μυαλό, ότι όλες αυτές οι δικαιολογίες δεν είναι τίποτα περισσότερο από την κλασική νοοτροπία του βολεμένου που έχει την πολυτέλεια να… κρύβεται και να αδιαφορεί γιατί ξέρει ότι δεν θα έχει συνέπειες. Το Ελληνικό Δημόσιο, δύσκολα μπορεί να απολύσει έναν κρατικό υπάλληλο, παρά μόνο στην περίπτωση διάπραξης κακουργημάτων. Και εκεί το θέμα σηκώνει πολύ συζήτηση. Επιπλέον, είναι αδύνατο να απολυθεί ένας υπάλληλος λόγω μειωμένης απόδοσης.
Ας ξεκινήσουμε κάποιες ριζικές τομές στο Κράτος, βάζοντας τον ιδιωτικό τομέα να αξιολογήσει τους δημοσίους υπαλλήλους. Είναι θέμα τιμής, σεβασμού και στοιχειώδους υποχρέωσης προς τους φορολογούμενους πολίτες που δίνουν μάχη επιβίωσης στον ιδιωτικό τομέα. Είναι θέμα σεβασμού και αναγνώρισης προς τους δημοσίους υπαλλήλους που κοσμούν τη διοίκηση, σέβονται τον μισθό που λαμβάνουν και έχουν επίγνωση της αποστολής τους…
