Εκείνη, η Κατερίνα Χαρίση, είναι στο τέλος της δεύτερης δεκαετίας της, συγγραφέας πολυγραφότατη από τρέλα και πάθος, σύζυγος και μαμά δυο υπέροχων γιων.
Εκείνος, ο Θάνος Καλαμίδας, είναι στην πέμπτη δεκαετία του για τα καλά και γνωστός γκρινιάρης.
Εκείνη στην Ελλάδα κι εκείνος 3.500 χιλιόμετρα μακριά. Εκείνη εννιά μήνες ήλιο, εκείνος εννιά μήνες σκοτάδι, εκείνη παραλία εκείνος χιόνι. Και οι δυο θα σας κρατάνε συντροφιά μια φορά την εβδομάδα με ένα θέμα που θα γκρινιάζουν, θα διαφωνούν και μερικές φορές ακόμα και θα συμφωνούν, όλα αυτά με τίτλο: Εκείνη & Εκείνος.
Εκείνη
Στο Ελσίνκι δεν έζησα ολόκληρο χειμώνα, αλλά ως εκεί που τον έζησα μέχρι τα τέλη Νοέμβρη ήταν σαν ολόκληρος ελληνικός χειμώνας κι από τους δύσκολους, με αέρηδες και χιονόνερα και χιόνι και ένα σταθερό -5 με -12. Αυτό που δεν έζησα όμως εκεί, το ζω εδώ κάθε χειμώνα. Στο Ελσίνκι μέσα στο σπίτι δεν κρύωσα ποτέ. Ούτε στιγμή. Τώρα θα μου πείτε, άλλες χώρες εκεί πάνω, άλλες προδιαγραφές. Άλλες εγκαταστάσεις. Δεκτό. Δε θα μπορούσε να γίνει διαφορετικά έτσι κι αλλιώς. Εκεί το καλοριφέρ δε σβήνει ποτέ. Ούτε το καλοκαίρι. Δε λένε χωρίς λόγο γι αυτές τις χώρες ότι μπορείς να ζήσεις και τις 4 εποχές μέσα σε μια εβδομάδα.
Τέλος πάντων, η ουσία είναι πως εδώ κρυώνω και πως εμένα τουλάχιστον μου φαίνεται γελοίο σε μια χώρα που ζει με καλό καιρό 9 με 10 μήνες το χρόνο, τους υπόλοιπους δυο που έχει ανάγκη τη θέρμανση να μην μπορεί να ζεσταθεί. Και σήμερα, στην τελευταία βδομάδα του 2016, οι 9 στους 10 δεν έχουν/δε χρησιμοποιούν θερμαντικό μέσο στο σπίτι τους γιατί δεν μπορούν να το πληρώσουν. Φαντάζομαι έναν Σουηδό ή Νορβηγό ή Φινλανδό να έρχεται Δεκέμβρη μήνα στην Αθήνα και να παθαίνει κοκομπλόκο. Κι άντε να του εξηγήσεις. Που και τις καλές εποχές, όταν είχαμε για θέρμανση, τα σπίτια μας πάλι ήταν πιο κρύα από των Σκανδιναβών. Και το κόστος της θέρμανσης ασήκωτο, αλλά τότε το σηκώναμε. Εδώ σηκώναμε διακοποδάνεια, πέντε μέρες στις Μαλδίβες κι ένα χρόνο απόσβεση, εκεί θα κολλούσαμε;
Τέλος πάντων κι αυτό.
Κρύα τα σπίτια μας. Κι άντε εδώ στην Αθήνα πες ο χειμώνας κρατάει λίγο. Αλλού; Και στην τελική, τι θα πει ο χειμώνας κρατάει λίγο; Δεν αντέχεται το κρύο μέσα στο σπίτι. Πώς θα γίνει; Κι οι άλλοι; Αυτοί οι άλλοι άνθρωποι, αυτοί που δεν έχουν ούτε ένα κρύο σπίτι; Αυτοί που ζούνε σε μια γωνιά της πόλης;
Ανοίγουν οι πόρτες για τη νύχτα αλλά κανείς τους δεν πηγαίνει. Για να μη χάσουν τη γωνιά τους. Το πόστο τους, τη θέση τους. Εκεί ζούνε πια. Δεν το ρισκάρουν να τη χάσουν για τους δικούς τους λόγους. Αλλά αυτό δεν έχει σημασία, σημασία έχει ότι κανείς τους δε θα ‘πρεπε να είναι εκεί. Κανείς στους δρόμους. Ούτε ένας! Κι ακόμα και τώρα κι έτσι όπως είναι η κατάσταση, υπάρχουν λύσεις. Αρκεί να θέλει κάποιος να κάνει κάτι. Αλλά ποιος θέλει;
Ποιος από όλους αυτούς έχει μείνει στο δρόμο έστω μια νύχτα; Ποιος έχει μείνει και σε σπίτι ακόμα, αλλά παγωμένο; Καμιά φορά δεν μπορείς να αποφασίσεις τι είναι χειρότερο, το να είσαι έξω ή στο παγωμένο μέσα. Έχουν περάσει μέρες που η μύτη δε σταματά να τρέχει όλη μέρα και τα πόδια είναι παγωμένα. Μέσα στο σπίτι. Είναι απαράδεκτο να μην μπορεί κανείς μας να ζήσει. Τόσο απλό! Ό,τι και να κάνουμε κοστίζει και δεν έχουμε. Το φαγητό κοστίζει, η θέρμανση κοστίζει. Το χαρτί τουαλέτας στο σχολείο το πληρώνουμε κι αυτό εμείς. Το πετρέλαιο του σχολείου το ίδιο. Αλλά το κακό είναι πως και ακόμα που πληρώνουμε (όσοι πληρώνουμε), δεν κάνει καμία διαφορά με το να μην πληρώναμε. Ίσως μόνο με καμιά ώρα ζεστού σπιτιού.
Αυτό είναι;
& Εκείνος
Η πρώτη φορά που ήρθε η τότε Φινλανδή σύντροφός μου στην Ελλάδα, ήταν τέλη φθινοπώρου. Τα δυο προηγούμενα χρόνια δεν ζούσε στη Φινλανδία κι έτσι αυτό θα μπορούσε να είναι και μια δικαιολογία αλλά υποτίθεται ότι σαν καλή Φινλανδή είχε τα αντισώματα και την για δεκαετίες «εκπαίδευση» να αντέχει στο κρύο. Άλλωστε η ίδια συχνά έλεγε ιστορίες για χιονοθύελλες και θερμοκρασίες που φτάνανε το -30. Παρόλα αυτά για δέκα συνεχόμενες μέρες δεν έκανε τίποτα άλλο από το να παραπονιέται συνέχεια πόσο κρύωνε.
Κρύωνε το πρωί όταν ξυπνούσε, κρύωνε όταν βγαίναμε έξω, κρύωνε το βραδύ και γενικά κρύωνε σε σημείο που για πρώτη φορά στη ζωή της χρησιμοποίησε ηλεκτρική κουβέρτα. Από ό,τι καταλαβαίνετε όλοι μου οι φίλοι τρελάθηκαν στη πλάκα για δέκα μέρες και για πολλά χρόνια συνεχίσανε να της την λένε που μια Φινλανδή …κρύωνε στην Ελλάδα.
Μετά μετακόμισα εγώ στην Φινλανδία.
Έχοντας ζήσει μεγάλο διάστημα στη Βόρειο Αγγλία είχα πάρει μια καλή γεύση του τι σημαίνει χειμώνας και κρύο. Το Γιόρκσιρ δεν είναι ακριβώς εύκρατη ζώνη και ο χειμώνας έχει και κρύο και χιόνι και χαλάζι αλλά η Φινλανδία έχει μεν εποχές αλλά οι τρεις, άνοιξη, καλοκαίρι και φθινόπωρο, κρατάνε για τρεις τέσσερεις μήνες το πολύ, ο χειμώνας απλώνεται στους άλλους οκτώ. Κι όταν λέμε για καλοκαίρι, έχω ζήσει καλοκαίρι στη Φινλανδία που η θερμοκρασία δεν ανέβηκε πάνω από τους 8 βαθμούς, συν το γεγονός ό,τι σχεδόν κάθε μέρα έβρεχε. Το Ελσίνκι είναι μόλις 700 χιλιόμετρα από τον αρκτικό κύκλο. Σαν να λέμε Αθήνα Καβάλα και λίγο ακόμα. Τον Φεβρουάριο θερμοκρασίες όπως -27 είναι συνηθισμένες. Και το -27 με το θερμόμετρο μακριά από τον αέρα και καμία χιονοθύελλα. Μέσα στο Ελσίνκι.
Το έξω αντιμετωπίζεται με ..περισσότερα και ζεστά ρούχα. Σταδιακά (και με τη βία) μαθαίνεις ότι το καπέλο, το κασκόλ, τα γάντια και οι τρακτεροτές μπότες, γίνονται μέρος κάθε εξόδου σου από το σπίτι. Όπως καταλαβαίνεις και γιατί οι Φιλανδοί όταν μπαίνουν σε ένα σπίτι, το πρώτο πράγμα που κάνουν είναι να βγάλουν τα παπούτσια τους.
Μέσα όμως; Το μάθημα το είχα πάρει ήδη στο Γιόρκσιρ. Στο Γιόρκσιρ όπως και στη περισσότερη Βρετανία, τα σπίτια είναι φτιαγμένα από πέτρα. Η πέτρα όμως και αφήνει το κρύο να περνάει γιατί προσαρμόζεται στην εξωτερική θερμοκρασία και μαζεύει και υγρασία. Θυμάμαι χειμώνα στο Γιόρκσιρ που να κοιμάμαι με το πουλόβερ με ηλεκτρική κουβέρτα και κάτω από πάπλωμα που το βάρος του σε συνέθλιβε. Το βλέπεις και στην Ελλάδα που τα πέτρινα σπίτια είναι δροσερά, αλλά δροσερά σε μια χώρα που οκτώ μήνες έχει ζέστη και τη δροσιά την αναζητάς, όχι σε μια χώρα που οκτώ μήνες παγώνει η ανάσα σου στη κυριολεξία.
Στη Φινλανδία λοιπόν τα σπίτια είναι μονωμένα σε σημείο που να μην μπαίνει τίποτα όταν όλα κλείνουν τον φθινόπωρο, η δε μέση εσωτερική θερμοκρασία, χειμώνα καλοκαίρι, είναι γύρω στους 18 βαθμούς, τα καλοριφέρ δεν σβήνουν ποτέ. Εκεί λοιπόν κατάλαβα στην πράξη κάτι πολύ βασικό, ότι έχοντας κοιμηθεί ζεστά, χωρίς πουλόβερ και πέντε παπλώματα από πάνω, έχοντας πιει τον πρωινό μου καφέ ζεστός, φορώντας ένα απλό μπλουζάκι αντί για τρία πουλόβερ κι έχοντας ντυθεί ζεστά για να βγεις έξω, το εξωτερικό κρύο ήταν αντιμετωπίσιμο.
Στη Σκανδιναβία που το κράτος τα ξέρει όλα αυτά και είναι εκεί για να υπηρετεί τον πολίτη του κι όχι για να εξυπηρετεί τις ανάγκες των πολιτικών του, αυτό το κράτος φροντίζει ή καλυτέρα σιγουρεύεται, ότι το σπίτι σου θα είναι ζεστό. Και για να μην το ξεχάσω γιατί είναι σημαντικό, το μεγαλύτερο ποσοστό θέρμανσης στη Σκανδιναβία γίνεται με χρήση ηλεκτρικού. Όλα τα σπίτια έχουν τοίχο με τοίχο ηλεκτρικά καλοριφέρ (προσοχή όχιπετρελαίου όπως είναι τα πολλά στην Ελλάδα, καθαρά ηλεκτρικά). Αυτό τώρα και μόνο που το έγραψα σας τρόμαξε, έτσι δεν είναι; Φανταστήκατε λογαριασμούς που να κλαίει όλη η οικογένεια και να το γυρίζει στα πέντε πουλόβερ και στα δέκα παπλώματα κι όλοι μαζί αγκαλιά σαν τις αρκούδες το χειμώνα. Όχι. Είπαμε, το κράτος είναι για να υπηρετεί τον πολίτη του και οι φόροι να επιστρέφονται στον πολίτη μέσω υπηρεσιών, όχι για να πληρώνουν ελικόπτερα να κάνουν βόλτες υπουργοί. Έτσι η ενέργεια που καταναλώνεται για την εσωτερική θέρμανση – και που το κράτος καταλαβαίνει ότι χωρίς αυτήν οι πολίτες του αρρωσταίνουν και πεθαίνουν, ειδικά σε μια περιοχή στην ουσία αρκτική – χρηματοδοτείται και ο πολίτης βλέπει στο λογαριασμό του μόνο ένα μικρό ποσοστό της.
Γιατί γι’ αυτό οι πολίτες πληρώνουμε φόρους κι όχι για να κάνει βόλτες ο Μπούλης με το ελικόπτερο, να κάνει εκλογές ο Κούλης με δανεικά και λεφτά του κρατικού κορβανά που θέλει να είναι αγύριστα, για να χτίζονται βίλες και να παίρνονται μίζες. Γιατί οι φόροι είναι ιεροί και μην αρχίσω τώρα για την ανικανότητα όλων των πολιτικών στην Ελλάδα και το μη σεβασμό τους στους κόπους των Ελλήνων που πληρώνουν με αίμα πολλές φορές, αυτούς τους φόρους. Με Σκανδιναβική λογική η Ελλάδα αντίστοιχα θα έπρεπε να έχει αιρκοντίσιον σε κάθε σπίτι.
Συνήθως δεν θέλω να κάνω συγκρίσεις γιατί απλά δεν γίνονται, αλλά στην Ελλάδα υπάρχουν δυο χοντρές παρεξηγήσεις, οι πολιτικοί δεν εκλέγονται για να πάρουν θεσούλα και να εξασφαλίσουν το μέλλον τους, κοντοχωριανούς, παιδιά και ξαδέλφια (ακούς Αντωνάκη;), αλλά για να υπηρετήσουν αυτούς που τους ψήφισαν - με το «υπηρετήσουν» με κεφαλαία - και οι φόροι δεν πληρώνονται από τον κοσμάκη για να φτιάχνουν αυτοί ίματζ, καριέρες ή να εκπληρώσουν την κάθε τους ονείρωξη. Το γεγονός ότι υπάρχει κόσμος αυτή τη στιγμή στην Ελλάδα που ζει σε παγωμένα σπίτια γιατί δεν μπορεί να αντιμετωπίσει τα έξοδα δεν επιβαρύνει κανέναν Σόιμπλε, καμία Μέρκελ ή Λαγκάρντ και κανένα ΔΝΤ, επιβαρύνει τους Έλληνες πολιτικούς που δεν τους ενδιαφέρουν οι πολίτες.
Συνεχίζοντας να χρησιμοποιείτε την ιστοσελίδα, συμφωνείτε με τη χρήση των cookies. Περισσότερες πληροφορίες.
Οι ρυθμίσεις των cookies σε αυτή την ιστοσελίδα έχουν οριστεί σε "αποδοχή cookies" για να σας δώσουμε την καλύτερη δυνατή εμπειρία περιήγησης. Εάν συνεχίσετε να χρησιμοποιείτε αυτή την ιστοσελίδα χωρίς να αλλάξετε τις ρυθμίσεις των cookies σας ή κάνετε κλικ στο κουμπί "Κλείσιμο" παρακάτω τότε συναινείτε σε αυτό.