& Εκείνος ξεκινάει σήμερα
Πριν από μερικές μέρες έριξε χαλάζι στη Λαμία – αν δεν κάνω λάθος. Χαλάζι στα μέσα Ιουνίου στην Ελλάδα. Εδώ το λες στη Φινλανδία και σου λένε ότι είσαι τρελός, όχι να το ζεις στην Ελλάδα. Κι όμως είναι αλήθεια. Εδώ όμως έρχεται και η παράνοια και το γράφω όχι για κάποιον άλλο λόγο αλλά γιατί το είδα από δυο διαφορετικούς ανθρώπους στο φατσοβιβλίο κι αν το είδα εγώ στους μετρημένους «φίλους» μου, τότε πόσοι άλλοι υπάρχουν εκεί έξω που πιθανώς να λένε κάτι παρόμοιο και μην ξεχνάμε ότι ο ίδιος ο σημερινός Αμερικάνος πρόεδρος το ‘χει πει πολλές φορές, τόσες που στο τέλος έβγαλε τις ΗΠΑ από τη συμφωνία του Παρισιού. Ποια αλλαγή κλίματος, φαινόμενο του θερμοκηπίου και αύξηση της θερμοκρασίας, Παρίσι και άλλα τέτοια κουραφέξαλα; Εδώ ρίχνει χαλάζι Ιούνιο μήνα και δεν ξέρουμε αν πρέπει να βάλουμε τα air-condition στο κρύο ή το ζεστό.
Το γεγονός ότι ρίχνει χαλάζι, βρέχει και γενικά θυμίζει φθινόπωρο Ιούνιο μήνα στην Ελλάδα, μπορεί να μην δείχνει ότι η Γη θερμαίνεται αλλά αποδεικνύει και με πολύ ρεαλιστικό τρόπο ότι κάτι συμβαίνει με το κλίμα και τα πράγματα είναι τόσο σοβαρά …ώστε να ρίχνει χαλάζι στη Λαμία τον Ιούνιο.
Το θέμα «κλιματολογική αλλαγή» δεν είναι κάτι που μπορεί να εξηγηθεί απλά και ειδικά για κάποιον που δεν έχει την επιστημονική ή ακόμα και την εγκυκλοπαιδική γνώση να το καταλάβει, και κρίνει την ιστορία με βάση τις καθημερινές του εικόνες και τα διάφορα στερεότυπα που έχουν δημιουργηθεί. Από τη μια λοιπόν έχεις όλους αυτούς τους ημίτρελους με τα ανακατεμένα μαλλιά και τα χοντρά μυωπικά γυαλιά που κάτι προσπαθούν να σου πουν αλλά στο λένε σε μια γλώσσα που δεν καταλαβαίνεις λέξη κι εσύ το μόνο που σε νοιάζει είναι αν θα κάνει ζέστη το σαββατοκύριακο για να πας στην παραλία, και από την άλλη έχεις όλους αυτούς τους ελαφρά χίπηδες που σου λένε ότι η Γη καταστρέφεται και πρέπει να γίνει κάτι χωρίς να σου λένε τίποτα συγκεκριμένο πέρα από το να σου δείχνουν εικόνες από την τρύπα του όζοντος και ταυτόχρονα σου λένε ότι δεν πρέπει να τρως μπριζόλες και να φοράς δερμάτινο σακάκι.
Κοιτάξτε, το παράδειγμα θα είναι απλοϊκό, ίσως παιδικό αλλά ελπίζω να βγάζει νόημα. Φανταστείτε ότι είσαστε χειμώνα στην Φλώρινα – και χρησιμοποιώ την Φλώρινα γιατί όλοι λίγο πολύ έχετε εικόνα από την περιοχή και το κλίμα της. Κρύο λοιπόν, -15 και ανάβεις το τζάκι στο καθιστικό. Σιγά σιγά το δωμάτιο ζεσταίνεται κι εσύ έχεις αρχίσει να νιώθεις πιο άνετα, οπότε ανάβεις και το τζάκι στο υπνοδωμάτιο για να είναι ζεστό όταν πας για ύπνο. Έρχεται το βράδυ, εσύ κάθε δυο ώρες φέρνεις ξυλά απ΄ έξω και τελικά πας για ύπνο αφήνοντας το τζάκι στο καθιστικό και στο υπνοδωμάτιο να σβήσουν μόνα τους. Ξυπνάς το πρωί και για να πας στο καθιστικό από το υπνοδωμάτιο κουβαλάς και το πάπλωμα γιατί το βράδυ που η θερμοκρασία έπεσε έξω, έπεσε και μέσα στο σπίτι κι έχει γίνει ψυγείο. Οπότε τη δεύτερη μέρα αποφασίζεις να κρατήσεις τα τζάκια αναμμένα όλο το βράδυ. Και πραγματικά το πρωί όλα είναι ζεστά, μόνο που εσύ δεν έχεις κοιμηθεί γιατί κάθε τρεις ώρες σηκωνόσουνα από το κρεβάτι για να προσθέσεις περισσότερα ξύλα. Οπότε σου έρχεται η λαμπρή ιδέα, γιατί να μη κάνω τη φωτιά μεγάλη ώστε να διατηρηθεί όλο το βράδυ;
Και κάνεις τη φωτιά μεγάλη, τόσο μεγάλη ώστε τις επόμενες δώδεκα ώρες και μέχρι να ξημερώσει να μην χρειαστεί να κάνεις τίποτα. Και ξαπλώνεις ευτυχισμένος στο κρεβατάκι σου που όλα είναι ζεστά και σε τρεις ώρες ξυπνάς από κάτι περίεργους θορύβους σαν κάτι να σπάει, πνιγμένος στον καπνό και τρέχεις με τα σώβρακα έξω να σώσεις τον κώλο σου γιατί το σπίτι σου έχει πάρει φωτιά. Κάτι παρόμοιο κάναμε στη Γη μας με μια μικρή αλλά πολύ σημαντική διαφορά, εκεί έξω που θα τρέξουμε με τα μισοκαμμένα σώβρακα για να σώσουμε τον κώλο μας από την φωτιά θα πεθάνουμε με χειρότερο τρόπο γιατί όπως λέει μια ταινία, στο διάστημα όσο δυνατά και να φωνάζεις κανένας δεν θα σε ακούσει.
Γι’ αυτή τη φωτιά – μέσα στο σπίτι – φταίνε όλοι κι όχι μόνο ο έξυπνος που την έστησε. Φταίνε και οι υπόλοιποι που δεν τους έκοψε να τον σταματήσουν, φταίει ακόμα και ο μηχανικός που δεν πρόβλεψε να βάλλει ανιχνευτές για καπνό ή και το κράτος που δεν υποχρέωσε τον μηχανικό να βάλει αυτούς τους ανιχνευτές. Με λίγα λόγια στην αλλαγή του κλίματος έχουμε συμβάλει όλοι, ο καθένας με τον τρόπο του και το μέγεθος του και είναι δουλειά όλων μας να κάνουμε κάτι.
Το τσουνάμι στην Ιαπωνία, οι φωτιές στην Πορτογαλία ή το χαλάζι στη Λαμία, μεμονωμένα είναι φυσικά γεγονότα που θα μπορούσαν να συμβούν ακόμα και Ιούνιο, το κακό όμως και το καμπανάκι που χτυπάει συνέχεια και αλύπητα, είναι ότι τώρα συμβαίνουν όλα μαζί, αυτό σημαίνει ότι δεν είναι πια σύμπτωση.
Και θυμηθείτε αυτό που έγραψα παραπάνω: στο διάστημα όσο δυνατά και να φωνάζεις κανένας δεν θα σε ακούσει.
Εκείνη ακολουθεί
Νομίζω ότι το πρόβλημά μας με τα σοβαρά προβλήματα, είναι πως δεν υπάρχει κανείς να μας τα εξηγήσει σαν – όπως έλεγε και ο Ντένζελ στην ταινία Φιλαδέλφεια – να είμαστε τριών χρονών. Από τις πρώτες τάξεις του δημοτικού θυμάμαι το ποιηματάκι με την τρύπα του όζοντος. Και; Πώς επηρέασε αυτό τη δική μου εξέλιξη ως άνθρωπο, πολίτη μιας μεσογειακής χώρας, κομμάτι του πλανήτη που λέγεται γη; Κι αν στο σχολείο 12 χρόνια δεν έμαθα το πώς πρέπει να συμπεριφέρομαι απέναντι στο περιβάλλον από το οποίο εξαρτώμαι απόλυτα, πού θα το μάθω; Πώς; Πώς θα το μάθουν όλοι από παιδιά; Ή μήπως περιμένετε από κανέναν που πάτησε τα -ήντα να αλλάξει στο παραμικρό την όποια του συνήθεια;
Και ξέρω ότι πολλοί θα σκεφτείτε πως οι μεγάλες εταιρείες και τα εργοστάσια είναι υπεύθυνοι, όχι ένας άνθρωπος εδώ κι άλλος ένας εκεί! Όμως ξεχνάτε πως οι εταιρείες και τα εργοστάσια (που αυξάνονται και πληθύνονται) απευθύνονται σε τεράστιους αριθμούς από «εγώ» κι «εσύ» κι «άλλος ένας πιο πέρα», διαφορετικά δε θα είχαν λόγο ύπαρξης. Θα συνεχίσω κι εγώ λιγάκι απλοϊκά, αν έχετε παρακολουθήσει έστω ελάχιστα ντοκιμαντέρ, σίγουρα θα έχετε πετύχει την ιστορία κάποιου κολοσσού, όπως τα ΜακΝτόναλντς ή οτιδήποτε που δε μου έρχεται αυτή τη στιγμή. Από κάπου ξεκίνησε, έπιασε, υπήρχε ζήτηση, γέμισε ο τόπος. Κάπως έτσι έχουν εξαπλωθεί και όλοι οι υπόλοιποι υπεύθυνοι για το χαλάζι Ιούνιο μήνα στη Λαμία, ή την καταστροφική νεροποντοχαλαζόπτωση μες τον Αύγουστο το 2008 (το θυμάμαι γιατί εκείνη τη μέρα που έζησε η χώρα μια σχεδόν Αποκάλυψη, παντρεύτηκα. Σκεφτείτε ότι η μέρα ήταν τόσο καταστροφική για σχεδόν όλη την Ελλάδα, που όλη η Ελλάδα ξέρει ακριβώς πότε παντρεύτηκα. )
Αλλά ξαναγυρίζω στην αρχή: το πρόβλημα με τα σοβαρά προβλήματα (όπως η κλιματική αλλαγή) είναι πως δεν ξέρουμε ούτε τι είναι, ούτε τι σημαίνει, ούτε πού/πώς φταίμε εμείς γι αυτό, ούτε τι πρέπει να κάνουμε. Κι όταν ρίχνει χαλάζι τον Ιούνιο και η θερμοκρασία στην Αθήνα σηκώνει κουβέρτα το βράδυ (αν είναι δυνατόν) τον Ιούνιο, τότε ξέρετε τι λέμε; «Ε, αφού άλλαξαν οι εποχές. Πάνε παραπίσω.» Αυτό λέμε, γυρνάμε πλευρό και συνεχίζουμε να βλέπουμε το Ντάνο.
