& Εκείνος
Πριν από μερικές μέρες είδα τελείως τυχαία στο ιντερνέτ μια διαφημιστική εκστρατεία από κάποια Κινεζική οργάνωση. Πατέρας, μητέρα και γιος σε κατάστημα ηλεκτρονικών όπου ο πατέρας στέκεται μπροστά στον υπάλληλο με τρεις διαφορετικές ταμπλέτες. Αφού εξηγεί στον υπάλληλο ότι η ταμπλέτα που θέλουν να αγοράσουν είναι για το οκτάχρονο γιο τους, δείχνοντας του τις τρεις που διάλεξαν του ζητάνε τη συμβουλή του για το ποια είναι η καλύτερη για έναν οκτάχρονο. Ο μικρός κοιτάζει πίσω από τον πατέρα όλο αγωνία και λαχτάρα.
Ο υπάλληλος κοιτάζει το αγόρι, του χαμογελάει και μετά κοιτάζει τον πατέρα και δεν χαμογελάει αλλά απαντάει κοφτά: καμία. «Καμία δεν σας κάνει κύριε, ουτε τώρα που είναι οκτάχρονος, ουτε όταν γίνει εννιάχρονος ουτε για πέντε τουλάχιστον ακόμα χρόνια,» συνεχίζει ο υπάλληλος. «Αυτό που χρειάζεστε είναι να πάτε στο πάρκο να παίξετε, να διαβάσετε παρέα ιστορίες από βιβλία, να φτιάξετε κάστρα στην άμμο και αεροπλανάκια από χαρτί, αυτό που χρειάζεστε είναι να περάσετε περισσότερη ώρα μαζί σαν γιος και πατέρας τώρα που μπορείτε.»
Νομίζω ότι ο μονόλογος του υπαλλήλου κρατάει πολύ περισσότερο και παράλληλα το κάθε τι που λέει/περιγράφει συνοδεύεται από εικόνες με πατεράδες που παίζουν ποδόσφαιρο με τους γιους τους, που φτιάχνουν συναρμολογούμενα αεροπλανάκια ή που διαβάζουν βιβλία. Σε όλες τις εικόνες υπάρχουν τα χαμογελαστά πρόσωπα πατέρα και γιου.
Τώρα η πρώτη αντίδραση σας φαντάζομαι ότι είναι όπως ακριβώς ήταν και η δικιά μου, πες τα Κινέζε χρυσόστομε. Αλλά τα πράγματα είναι και …δεν είναι ακριβώς έτσι. Πριν από μερικά χρόνια άλλαξα τηλέφωνο και σαν κάλος δεινόσαυρος που είμαι με τη γνωστή μου αντιπάθεια στα κινητά, αντί να πάρω ένα από αυτά τα καινούργια που σου φτιάχνουν και φραπέ αν θέλεις, εγώ πήρα ένα «καλό» – όπως είχα καταλήξει μετά από προσεκτική έρευνα – παραδοσιακό φιλανδικής εταιρίας με τα κουμπάκια που τα βλέπεις όταν τα πατάς. Αφού το πάλεψα για πάνω από μισή ώρα κατέληξα ότι δεν μπορώ να περάσω τα μηνύματα ή κάτι άλλο που δεν θυμάμαι αυτή τη στιγμή, και το παράτησα γιατί είχα εκνευριστεί. Είπαμε, είναι και γνωστή η αντιπάθεια που έχω στα κινητά. Τότε ανέλαβε η κόρη μου. Η κόρη μου που τότε ακόμα πάλευε με την προπαίδεια. Σε δυο λεπτά όλα είχαν μεταφερθεί από το ένα τηλέφωνο στο άλλο, είχε αλλάξει γλώσσες και ότι άλλο τέλος πάντων εγώ ήθελα, όλα με μια άνεση που εμένα με άφηνε άφωνο. Σημειωτέο ότι η κόρη μου έβλεπε το μοντέλο για πρώτη φορά.
Λίγο αργότερα την ίδια περίοδο και τελείως συμπωματικά, μια εταιρία με παιχνίδια για κομπιούτερ μου έστειλε ένα παιχνίδι να το δω και να γράψω γι’ αυτό σε ένα περιοδικό του χώρου και επειδή με τα ηλεκτρονικά παιχνίδια δεν τα πάω ιδιαίτερα καλά, είχα αφήσει το CD στο γραφείο μου να σκονίζεται δυο τρεις βδομάδες. Αυτά μέχρι που ένα πρωινό βρισκω το εικονίδιο του παιχνιδιού στην οθόνη μου και μάλιστα κάποιον να έχει κάνει και ψηλά σκορ. Η κόρη μου! Η κόρη μου που λέγαμε που δεν ήξερε ακόμα την προπαίδεια; Αυτή η ίδια, το είχε εγκαταστήσει, είχε παίξει και είχε πάρει και πρωταθλήματα. Σήμερα η κόρη μου διαβάζει ψηφιακά βιβλία και ακούει μουσική από την ταμπλέτα της. Με όλα αυτά τα προγράμματα που κυκλοφορούν φτιάχνει ακόμα και δικά της βίντεο που εμένα τουλάχιστον μου φαίνονται πολύ αστεία. Το ιντερνέτ, τα κομπιούτερ, τα τηλεφωνά και οι ταμπλέτες είναι ο κόσμος της που υπάρχει παντού γύρω της και είναι λογικό.
Και δεν θέλω να πω τίποτα για τον εκπαιδευτικό ρόλο του διαδικτύου, που ναι υπάρχει και δεν έχει καμία σχέση με το φατσοβιβλίο και τα λάικ που οι γονείς ξοδεύουν βλακωδώς τον περισσότερο χρόνο τους. Το ξέρετε πόσα ντοκιμαντέρ για κάθε θέμα υπάρχουν στο διαδίκτυο, ή πόσα εκπαιδευτικά σάιτ ακόμα και από υπουργεία ή σχολεία; Είμαι σίγουρος ότι …όχι γιατί δεν έχουν …λάικ!
Ξέρετε, δεν μπορείς να σταματήσει το παιδί στο να αγγίξει κάτι που υπάρχει παντού γύρω του, ουτε είναι καλό οι αρνητικές πλευρές σε κάτι που πολλές φορές δεν καταλαβαίνουμε εμείς οι μεγαλύτεροι, να σταματάνε ένα παιδί από το να απολαμβάνει τις θετικές του πλευρές. Και η τεχνολογία έχει πολλές θετικές πλευρές και όχι μόνο φατσοβιβλία που εσείς ξέρετε και νομίζετε ότι εκεί αρχίζει και τελειώνει το διαδίκτυο.
Αλλά μη σταματήσουμε εδώ, για θυμηθείτε πως είσασταν εσείς παιδιά με την …τότε τεχνολογία και πως την αντιμετώπιζαν οι αντίστοιχοι σας μεγαλύτεροι. Ένα απλό παράδειγμα, μάλιστα πολύ απλό. Στα δικά μου παιδικά και εφηβικά χρόνια εμφανίστηκαν τα κομπιουτεράκια. Πανικός στους δασκάλους και στους γονείς ότι τα παιδιά θα ξεχάσουν να μετράνε γιατί θα χρησιμοποιούν το κομπιουτεράκι. Μάλιστα σε κάποια τάξη του γυμνάσιου – δεν θυμάμαι ποια – ο γυμνασιάρχης είχε βγάλει αυστηρή εντολή ότι απαγορεύονται τα κομπιουτεράκια στις αίθουσες και κάποια στιγμή είχε έρθει παρόμοια οδηγία από το υπουργείο. Πόσο τραγικά γελοίο ακούγεται αυτό σήμερα, έτσι δεν είναι;
Σωστά όλα όσα έλεγε ο νεαρός πωλητής του μαγαζιού των ηλεκτρονικών. Η αλήθεια είναι ότι μια ταμπλέτα δεν μπορεί να αντικαταστήσει την παρέα και την συντροφικότητα και πολύ περισσότερο την παρουσία του πατέρα και της μητέρας. Αλήθεια είναι ότι πολλοί γονείς χρησιμοποιούν την τεχνολογία και όσα προσφέρουν κομπιούτερ και ταμπλέτες γιατί βαριούνται να ασχοληθούν με τα παιδιά τους αλλά ταυτόχρονα μην ψάχνουμε δικαιολογίες γι’ αυτή την αδιαφορία σε κομπιούτερ και ταμπλέτες. Αυτό που πρέπει να δούμε είναι την ισορροπία που υπάρχει στη ζωή ενός παιδιού. Ναι η κόρη μου διαβάζει βιβλία στη ταμπλέτα, ακούει μουσική, βλέπει βίντεο και θα παίξει και κανένα παιχνίδι. Αλλά παράλληλα θα πάμε παρέα στο πάρκο, θα παίξουμε παρέα, θα διαβάσουμε παρέα, θα μιλήσουμε, θα τρέξουμε, θα γελάσουμε παρέα και ναι, ίσως να δούμε παρέα και κάποιο βίντεο στη ταμπλέτα της από αυτά με τα ζώα που αρέσουν πολύ και στους δυο μας.
Αυτό που δεν θα συμβεί ποτέ είναι να αναλάβει η ταμπλέτα το ρόλο της μπεϊμπισίτερ, να γίνει ο δάσκαλος της, ο σύντροφός της και η παρέα της γιατί εγώ δεν θέλω να ξεβολευτώ από τον καναπέ. Και ξέρετε κάτι, αυτό δεν τελειώνει όπως είπε ο υπάλληλος στα 12-13 που τότε, πάντα κατά το καλό υπάλληλο, μπορούν οι γονείς να πάρουν στο γιο τους την ταμπλέτα, ισχύει για πάντα, κι όταν το παιδί είναι δεκαπέντε και δεκαοχτώ και εικοσιοχτώ. Καμία ταμπλέτα, κανένα τηλέφωνο, κανένα κομπιούτερ, τηλεόραση ή κομπιουτεράκι δεν πρέπει να αντικαταστήσει την ανθρώπινη επαφή. Αυτό το τελευταίο για όλους εσάς που πατέ στη ταβέρνα κι αντί να μιλάτε με την παρέα σας βγάζετε σέλφι και γράφετε όλη την ώρα στο φατσοβιβλίο …πόσο καλά περνάτε!
