& Εκείνος
Τώρα θα ακουστώ σαν να γκρινιάζω πάλι αλλά όλα ξεκίνησαν πριν από δυο μέρες που μιλούσα με ένα πολύ νεότερο συνάδελφο και φίλο. Μεταξύ σοβαρού και αστείου προσπαθούσα να του δείξω ότι αυτά που εμείς όταν είμασταν παιδιά θεωρούσαμε επιστημονική φαντασία, οι σημερινοί νέοι τα θεωρούν καθημερινότητα και μάλιστα πολλές φορές ξεπερασμένα.
Το αστείο κολλάει στο γεγονός ότι χρησιμοποίησα το …Σταρ Τρεκ σαν παράδειγμα. Εγώ μεγάλωσα με το Σταρ Τρεκ, εκείνο το ορίτζιναλ που μάλιστα στα πρώτα του επεισόδια ήταν και ασπρόμαυρο. Εκείνο με τον κύριο Σποκ (το ντόκτορ είναι λάθος κι έχει να κάνει με άλλον Σποκ, καταστροφέα παιδιών στις ΗΠΑ την δεκαετία του ’70) και τον καπετάν Κερκ. Εκείνο με τέρατα κι εξωγήινους φτιαγμένους από πλαστικές σακούλες και μαύρες ταινίες.
Σε εκείνη τη τόσο πρωτόγονη σειρά όμως, το πλήρωμα του Εντερπράϊζ χρησιμοποιούσε τηλέφωνα …Νοκια και είχε ταμπλέτες! Επιστημονική φαντασία για την εποχή μου, που τα έβλεπε ο πατέρας μου και γέλαγε μαζί τους με τις ..υπερβολές τους!
Πριν από λίγες μέρες έτυχε να πάω σε μια έκθεση ηλεκτρονικού εξοπλισμού. Δεν πήρα τίποτα, δεν είδα τίποτα. Αυτό που κόντεψα να πάρω ήταν μια δυνατή δόση …μελαγχολίας γιατί δεν μπορούσα να αγοράσω τα πάντα. Ξέρετε γιατί; Κόλλησα σε ένα τμήμα και δεν μπορούσα να ξεκολλήσω. Τρισδιάστατοι εκτυπωτές.
Οι τρισδιάστατοι εκτυπωτές για μένα ήταν κάτι που είχα δει στο YouTube και σε κάποιες διαφημίσεις. Μέχρι εκεί. Τώρα τους είδα με τα μάτια μου να λειτουργούν. Είδα να «εκτυπώνουν» εργαλεία, να «εκτυπώνουν» μηχανές, είδα να «εκτυπώνουν» …φαγητό! Δυστυχώς ή ευτυχώς δεν κάνω καθόλου πλάκα. Υπήρχε ένα πρόγραμμα που έδινε εντολές στον εκτυπωτή για να «εκτυπώσει» μέσω υλικών που τροφοδοτείτο, φαγητό. Είχα πάθει σοκ. Μην ψάχνετε αν είχε γεύση και πως ήταν η υφή του. Είναι τελείως άσχετο. Το γεγονός ήταν ότι υπήρχε ένα μηχάνημα που μπορούσε να φτιάξει φαγητό, που είχε την εικόνα φαγητού και ήταν φτιαγμένο από μια σειρά από χυλούς.
Στη σειρά Σταρ Τρεκ υποτίθεται ότι στη Γη η πείνα έχει εκλείψει επειδή ακριβώς υπάρχουν τέτοιες μηχανές που κατά κάποιο τρόπο «εκτυπώνουν» – παράγουν φαγητό, συνδυάζοντας μέσω της τεχνολογίας διάφορες γεύσεις. Μη μου πείτε, χημικά και μπλουάχ, γιατί μάλλον στρουθοκαμηλίζετε και κάνετε πως δεν ξέρετε πόσο «φρέσκα» και «αγνά» είναι όλα όσα αγοράζετε από τα σουπερμάρκετ. Αλλά και πάλι αυτό είναι το δέντρο, το δάσος είναι …πόσο μακριά έχει φτάσει η τεχνολογία τα τελευταία χρόνια. Τόσο μακριά ώστε ακόμα κι εγώ ο δεινόσαυρος να την έχω βάλει για τα καλά στη ζωή μου με δεκάδες μικρούς και μεγάλους τρόπους. Από το ηλεκτρονικό βιβλίο που διαβάζω, μέχρι την ηλεκτρική οδοντόβουρτσα. Και επαναλαμβάνω, εγώ ο δεινόσαυρος.
Αλλά μη σταματάμε ουτε στους τρισδιάστατους εκτυπωτές. Κι αυτοί δέντρο είναι στο δάσος. Πριν από λίγες βδομάδες έκανα μια επέμβαση με μικροχειρουργική. Μια επέμβαση που ίσως και δυο δεκαετίες πριν θα σήμαινε άνοιγμα του στέρνου, κίνδυνος ακόμα και θανάτου μέσα στο χειρουργείο, κι όμως σήμερα την αντιμετωπίζουν σαν επέμβαση …ρουτίνας. Ασύλληπτα πράγματα για μένα που τα είδα αυτά σε μια σειρά επιστημονικής φαντασίας πριν από πάνω από τέσσερεις δεκαετίες και για τον πατέρα μου ήταν παραμυθάκια που δεν είναι για να τα πιστεύεις.
Και πρέπει να ομολογήσω ότι, αν και δυσκολεύομαι να παρακολουθήσω αυτή τη εξέλιξη, με ενθουσιάζει. Με ενθουσιάζει γιατί μπορώ να δω πόσο μπορεί να βοηθήσει, πόσο μαζί της μπορεί να εξελιχτεί η ανθρωπότητα και πόσο μαζί της μπορούν να πολεμηθούν οι χίλιες δυο μιζέριες που μας βάζουν τρικλοποδιές για αιώνες τώρα. Κι αυτά είναι πολύ ωραία μέχρι που διαβάζεις, «Στην ιστοσελίδα μας, η επαγγελματίας ξεματιάστρα διώχνει το «κακό το μάτι», χρησιμοποιώντας όλα τα απαραίτητα σύνεργα όπως το λαδάκι και το νερό…» και λες δεν είναι δυνατόν ρε γαμώτο. Και δεν ξέρω αν καταλαβαίνετε το ψυχασθενές της ιστορίας, η ξεματιάστρα έχει …ιστοσελίδα! Σε άλλη σελίδα …μανούλα ρωτάει αν το γεγονός ότι το τρίμηνο παιδί της βγάζει σάλια, μήπως το έχει …αγγίξει ο σατανάς και χρειάζεται να καλέσει μοναχό από το Άγιο Όρος να τη βοηθήσει. Πριν από λίγο καιρό βρέθηκα σε μια έντονη συζήτηση σε μια σελίδα του φατσοβιβλίου ενός φίλου για το αν ο Δαρβίνος είναι θεωρία κι αν στη πραγματικότητα ήρθαμε από τον Αδάμ και την Εύα και χρειάστηκα πολύ ώρα για να καταλάβω ότι δυστυχώς ο …υπερασπιστής του Αδάμ μιλούσε σοβαρά. Δεν λέω για την απόβαση στη σελήνη γιατι φαντάζομαι ότι όλοι θα έχετε ακούσει ότι υπάρχουν θεωρίες που την αμφισβητούν, αλλά το ξέρετε ότι υπάρχει ομάδα που αριθμεί σε μερικές χιλιάδες και που με κάθε σοβαρότητα πιστεύει ότι η Γη …είναι επίπεδη; Κι όλα αυτά να αναμεταδίδονται μέσω της τεχνολογίας του ίντερνετ που συνέχεια …εξελίσσεται.
Εδώ, για να γυρίσω στο Σταρ Τρεκ, η σειρά ήταν η πρώτη που είχε μια μαύρη ηθοποιό σε ισότιμο και πρωταγωνιστικό ρολό που μάλιστα αντάλλαξε φιλί με τον …λευκό συμπρωταγωνιστή της, κάνοντας επανάσταση πριν από πενήντα ακριβώς χρόνια, το 1966. Σήμερα στην Αμερική υπάρχουν άνθρωποι και μάλιστα ένας υποψήφιος για την προεδρία της Αμερικής που αρνείται αυτό το δικαίωμα στους συμπατριώτες του.
Προσπαθώ να παρακολουθήσω αυτό το σύγχρονο κύμα αμφισβητούντων της τεχνολογίας και αμφισβητιών της εξέλιξης ακόμα και τις απλής κοινωνικής εξέλιξης, που φαντάζομαι τους έβγαλε από την απομόνωση τους το διαδίκτυο – που συμπωματικά είναι όλοι θρησκόληπτοι φανατικοί, ρατσιστές, ξενοφοβικοί, ακροδεξιοί – και δεν ξέρω πως μπορείς να τους αντιμετωπίσεις. Το τρομακτικό όμως είναι ότι αντί αυτή η σύγχρονη ανταλλαγή εικόνων και σκέψεων να τους λιγοστεύει, βλέπεις να πληθαίνουν. Ο κόσμος αλλάζει γύρω τους κι αυτοί φοβισμένοι, μένουν πίσω υπερασπιζόμενοι και προβάλλοντας την άγνοια τους σαν …προτέρημα. Ο Ερντογκάν είπε πριν από λίγο καιρό ότι οι μορφωμένοι φέρνουν τη καταστροφή και από την άλλη πλευρά του Ατλαντικού ο Τραμπ συμφωνεί απόλυτα ορίζοντας ότι όπου μορφωμένος και αναρχικός, εχθρός του έθνους. Δυστυχώς ντόπια ανάλογα φρούτα δεν εκλείπουν, όλο συμπωματικά μαζεμένα κάτω από την ίδια μαύρη σημαία και με σταυρουδάκι στο στέρνο.
Εκείνη
Θα ξεκινήσω ανάποδα αυτή τη φορά, πιάνοντας τα τελευταία σχόλια. Είδα την ταινία Imperium χθες. Αν δεν ήταν βασισμένη σε πραγματικά γεγονότα, θα τη χαρακτήριζα αδιάφορη. Οκ, σαν το American History X ταινία του είδους δεν έχει υπάρξει. Όμως σε τέτοιες ταινίες, πάντα η πραγματικότητα είναι που σε κάνει να προσπεράσεις το Χολιγουντιανό κάτι που σου λείπει και να δεις τα πράγματα όπως είναι… αληθινά. Και η συγκεκριμένη ταινία είναι για τους νεοναζί της Αμερικής μόνο που παίζει ο ….Χάρι Πότερ. Όμως το θέμα μας δεν είναι ο Χάρι Πότερ του Imperium. Το θέμα μας μάλλον είναι οι αμερικανικές εκλογές και το θρίλερ που εξελίσσεται ζωντανά μπροστά μας.
Έχω έναν καλό διαδικτυακό φίλο από τις ΗΠΑ, όσο το διαδικτυακός και καλός και φίλος μπορούν να ταιριάξουν μαζί. Ενιγουέι, με τον Ward είμαστε φίλοι όσα χρόνια υπάρχει το Facebook… Είναι κατά κάποιον τρόπο σαν να τον ξέρω. Ο Ward είναι ένας τυπικός Αμερικάνος, βετεράνος, με το βάγκον του, το ψάρεμά του, το country σπιτάκι του με τις τριανταφυλλιές και την καραμπίνα του, σα να τον έβγαλες από κλασική αμερικάνικη ταινία. Μαζεύει τη φαμίλια τις Κυριακές, πηγαίνει στην εκκλησία, διαβάζει τη Βίβλο (με κεφαλαία γράφεται αυτό;) και είναι ένας γλυκύτατος άνθρωπος. Έχουμε μιλήσει πολλές φορές για πολλά, όλα αυτά τα χρόνια και οι δυο μας εκτιμούμε τη δυνατότητα αυτής της φιλίας από απόσταση που δημιουργήσαμε και συνυπάρχουμε εικονικά με τις διαφορές μας.
Από όταν ξεκίνησε ο πόλεμος Χίλαρι-Τραμπ κι εμείς στην άλλη άκρη του κόσμου βομβαρδιζόμαστε με φωτό και βιντεάκια υπέρ του ενός ή του άλλου, κι όσο πλησιάζουν οι μέρες για τις εκλογές, εμφανίστηκε κι ο Ward, ο καλός μου φίλος, με σχετικές αναρτήσεις. Με την πρώτη που είδα σοκαρίστηκα λιγάκι… Σχόλια και σκέψεις υπέρ του κυρίου Τραμπ, ο μόνιμος φόβος για τα αφύλαχτα σύνορα, ο μόνιμος τρόμος των κακοποιών στοιχείων που παραμονεύουν να σκοτώσουν. Τώρα που το ξανασκέφτομαι, ό,τι και να ‘βλεπα, είτε υπέρ του ενός ή του άλλου, το ίδιο ανησυχητικό θα ήταν. Μα για κάποιον λόγο, για πολλούς μάλλον λόγους, ο Τραμπ πραγματικά έχει αρχίσει να με τρομάζει. Κι όχι τόσο ο ίδιος- μοναχός σου χόρευε λένε, κι όσο θέλεις πήδα!- όσο οι απλοί άνθρωποι, σαν εμένα κι εσένα και το διπλανό μας, φίλοι και πιθανώς συγγενείς, που τον υποστηρίζουν κι αδέξια αναπαράγουν τα όσα πρεσβεύει. Είναι τρομακτικοί.
Καταλαβαίνω στο μυαλό του 70χρονου βετεράνου πως όσα πιστεύει είναι βαθιά σφηνωμένα στο κεφάλι του και κανένα νόημα δεν έχει να ανοίξω οποιαδήποτε συζήτηση μαζί του. Σιωπηλά προσπερνάω τις αναρτήσεις του και διατηρώ την εύθραυστη διαδικτυακή μας φιλία. Μα είναι πολλά τα όσα θα ήθελα να του πω. Δεν τα λέω.
Χθες το απόγευμα πάλι, έτυχε να τελειώσω ένα βιβλίο που έψαχνα εδώ και πολλούς μήνες κι ανακάλυψα τυχαία σε μια βόλτα με τα παιδιά. Τα λουλούδια της Χιροσίμα, με ημερομηνία έκδοσης 1983 κι ένα όνομα γραμμένο στην πρώτη σελίδα και το βιβλίο ήταν αδιάβαστο. Οι σελίδες ήταν πιασμένες μεταξύ τους στο πάνω μέρος. Προσπερνάω το στιγμιαίο δέος που ένιωσα διαβάζοντας ένα βιβλίο που μπήκε σε κάποιο σπίτι κι έφυγε και δεν είχε διαβαστεί ποτέ. Δεκαπέντε μόλις χρόνια μετά την ατομική βόμβα και η Χιροσίμα ξαναγεννιέται ως Νέα Χιροσίμα και οι χιλιάδες που επέζησαν αργοπεθαίνουν στο περιθώριο, άρρωστοι, φτωχοί, εξαθλιωμένοι και αόρατοι. Γιατί χαλάνε το …ίματζ. Γιατί η εικόνα τους είναι αντιαισθητική. Οι τουρίστες, δεν ξέρουν τίποτα γι αυτή την πλευρά της Χιροσίμα. Δεν έχουν ιδέα. Δεκαπέντε μόλις χρόνια μετά! Είναι αδιανόητο όταν το σκέφτομαι. Δεκαπέντε χρόνια είναι …τίποτα. Δεκαπέντε χρόνια πριν, θυμάμαι πού ήμουν και τι έκανα, τι άκουγα και τι διάβαζα, θυμάμαι πάρα πολλά, γιατί δεκαπέντε χρόνια είναι …χθες. Κι όμως οι άνθρωποι ξεχνάνε. Ξεχνάνε, δε βλέπουν, δεν ακούν. Αμυντικό μηχανισμό το λες; Το λες κι έτσι. Αλλά υπάρχουν και τα αλλά.
Όταν το σκέφτομαι αυτό, μου φαίνεται επόμενο να υπάρχουν ακόμα ξεματιάστρες με ιστοσελίδες και διαδικτυακά ξεματιάσματα. Έχω δει και πολύ χειρότερα βέβαια. Αν αντέχει το νευρικό σας σύστημα πολλούς τόνους βλακείας, μπείτε σε μερικές ομάδες των Social Media. Χριστιανικές, Μαμαδίστικες, Ξεβασκανιακές. Θα πάθετε σοκ. Ακόμα και σήμερα. Με τους τρισδιάστατους εκτυπωτές που εκτυπώνουν φαγητό, με τη μικροχειρουργική, με όλη αυτή την πρόοδο τη σημερινή, μεγάλη, τεράστια μερίδα ανθρώπων πηγαίνει αντιστρόφως ανάλογα προς τα πίσω. Να το εξηγήσω; Δεν μπορώ. Ειλικρινά. Δεν ξέρω. Μα μπορώ να φανταστώ: Οι μορφωμένοι φέρνουν την καταστροφή.
