Μεγαλώνοντας στην Ελλάδα ήμουν από μικρός εκτιθέμενος σε μια κουλτούρα που ήταν προσανατολισμένη σε κλειστούς οικογενειακούς δεσμούς και κύκλους. Όλοι ήταν μέρος των προβλημάτων σου, σε στιγμές χαράς και λύπης. Και οι γηραιότεροι της οικογενείας πάντα είχαν μια ξεχωριστή θέση στην οικογένεια. Εκτός από σεβασμό, οι εμπειρίες τους και οι συμβουλές τους ήταν πάντα ζητούμενες. Από θέματα της καθημερινότητας, παράδοσης, μαγειρικής μέχρι και υγείας.
Πολλές φορές θυμάμαι την μητέρα μου να τηλεφωνεί την γιαγιά μου η άλλες γηραιές θειες της να ζητήσει συμβουλές για το πως να αντιμετωπίσει τις αρρώστιες μας η μικρά θέματα υγείας. Από το πιο κοινό «ξεμάτιασμα», μέχρι και στραμπούληγμα αστράγαλου, οι «παλιότεροι» πάντα είχαν να προσφέρουν κάποια λύση.
Και πόσοι από εμάς δεν το έχουμε κάνει? Όσο και να μην πιστεύει κανείς στην βασκανία, η αλλιώς «το μάτι» πάντα όταν κάποιος από εμάς είχε πονοκέφαλο, εκτός από την ασπιρίνη πάντα υπήρχε και η «θεραπεία» του ξεματιάσματος. Σε ένα κουπάκι του καφέ με λίγο νερό, η μητέρα μου έριχνε τρεις σταγόνες λαδιού, αφού πρώτα μας σταύρωνε και έλεγε την προσευχή. Αν οι σταγόνες διαλύονταν τότε ήσουν «ματιασμένος», δηλαδή κάποιο κακό μάτι ζήλειας σε είδε η σε «μελέτησε». Το ξεμάτιασμα έπιανε ως δια μαγείας και εξ αποστάσεως, δηλαδή μέσω τηλέφωνου. Και το περίεργο είναι, μιλώντας από προσωπική εμπειρία, ότι πραγματικά η «θεραπεία» αυτή είχε αποτέλεσμα πολλές φορές.
Άλλες ποιο «χειροπιαστές» θεραπείες είχαν να κάνουν με διάφορες «συνταγές», όπως ακριβώς είναι και οι συνταγές μαγειρέματος. Όταν η αδελφή μου από απροσεξία στραμπούλιξε το πόδι της ενώ χόρευε, ο αστράγαλος της μελάνιασε και πρήστηκε. Η μαμά μου τηλεφώνησε τότε μια θεια της που είχε την φήμη της «φαρμακοτρίφτας» στο χωριό. Αυτή την συμβούλεψε να τρίψει κρεμμύδια και να τα τυλίξει με γυναικείο καλσόν γύρω από το πόδι της αδελφής μου, το βράδυ πριν κοιμηθεί. Η αδελφή μου έπρεπε να κοιμάται με αυτή την «θεραπεία» επί τρία βράδια. Τα κρεμμύδια κρατούσαν το πρήξιμο ζεστό και υγρό όλο το βράδυ. Και φυσικά μετά από τρία βράδια το πρήξιμο έφυγε, το μελάνιασμα άρχισε να περνά και η αδελφή μου μπορούσε να πατήσει το πόδι της και πάλι.
Μια από της πιο κοινές «θεραπείες» της κουζίνας ήταν φυσικά η αντιμετώπιση του πονόδοντου. Σε λίγο βαμβάκι έβαζα λίγο ούζο που η μητέρα μου έκρυβε στα ντουλάπια της κουζίνας. Το τοποθετούσα πάνω στο δόντι και ο πόνος περνούσε μετά από λίγα λεπτά. Άλλος ένας τρόπος αντιμετώπισης του πονόδοντου ήταν και το γαρυφαλέλαιο, που επίσης με λίγο βαμβάκι το βάζαμε απευθείας επάνω στο δόντι και το κρατούσαμε εκεί για μερικά λεπτά.
Το κάψιμο συνήθως το αντιμετωπίζαμε με λίγη οδοντόκρεμα. Αν κατά το μαγείρεμα του φαγητού κάποιος από την οικογένεια έκαιγε το χέρι του, τότε λίγη οδοντόκρεμα επάνω στο κάψιμο σταματούσε τον πόνο. Σε πιο εκτεταμένα εγκαύματα, χρησιμοποιούσαμε αυγό. Όταν μια από της θειες μου έκαψε το χέρι της με λαδί, η γιαγιά μου έβρασε ένα αυγό, πηρέ τον κρόκο και το έκανε αλοιφή αναμιγνύοντας το με ζεσταμένο λαδί. Μετά το έβαζε πάνω στο κάψιμο. Μπορεί το τσούξιμο και ο πόνος να μην έφυγαν άμεσα, αλλά το δέρμα επουλώθηκε πολύ πιο γρήγορα με την συνεχή επάλειψη και δεν άφησε σημάδι. Για εγκαύματα ήλιου φυσικά χρησιμοποιούσαμε πάντα γιαούρτι, το όποιο ανακούφιζε αμέσως από τον πόνο. Σε εγκαύματα που είχα σαν μωρό από την πάνα μου, η μητέρα μου με αλοιφή συχνά με βούτυρο.
Για να αντιμετωπίσουμε τον κοιλόπονο, βάζαμε ζεσταμένο οινόπνευμα και λάδι πάνω σε μια πετσέτα και μετά βάζαμε την πετσέτα γύρω από την κοιλιά. Οινόπνευμα επίσης χρησιμοποιούσαμε για να ξεφορτωθούμε τις ψείρες από τα κεφάλια μας ως παιδιά. Η μητέρα μας έβαζε πάνω σε βαμβάκι οινόπνευμα και το έτριβε στο κεφάλι μας για λίγο. Οι ψείρες και οι κόνιδες τους ήταν πολύ πιο εύκολο να αφαιρεθούν μετά, αφού το οινόπνευμα έκανε τα παράσιτα να χαλαρώνουν το γάντζωμα τους στο δέρμα.
